De deelnemers kwamen uit diverse vakgebieden, variërend van klimaat en mentale gezondheid tot sociale bijstand, maar delen een gemeenschappelijke behoefte: de wens voor meer interactie met de maatschappij én reflectie op hun methoden, theorie en de impact van hun onderzoek. ‘De dialoog aangaan’ doe je namelijk niet zomaar, merkte een van de deelnemers op: “Je kan niet zomaar mensen bij elkaar zetten. Je moet goed nadenken hoe je een bijeenkomst met verschillende belanghebbenden ontwerpt.”
Tijdens de eerste bijeenkomst lag de focus op de basisprincipes van dialoog, die we verkenden aan de hand van creatieve oefeningen.
- We droomden over een wereld waarin dialoog in onderzoek geen grenzen of beperkingen heeft.
- We bespraken de grote denkers op het gebied van dialoog, zoals Hans-Georg Gadamer, David Bohm en Martin Buber, maar ook hedendaagse experts zoals Noëlle Aarts. Voor de deelnemers een nieuwe ervaring om zo systematisch over dialoog te denken. “Ik deed het altijd op basis van gezond verstand. Maar er is natuurlijk ook theorie die je goed kan gebruiken!”
- We ontdekten dat de dialoog niet alleen over de ander gaat, maar ook over jezelf en de rol van je eigen aannames en manier van denken.
- We reflecteerden op de vraag wanneer dialoog binnen onderzoek kan worden toegepast. Niet alleen aan het einde, wanneer de resultaten bekend zijn en verspreid kunnen worden, maar juist ook in eerdere fases. Dialoog kan bijvoorbeeld helpen om te bepalen of de vragen die je stelt relevant zijn voor de mensen met of over wie je onderzoek doet. Het kan ook een hulpmiddel zijn om gezamenlijk betekenis te geven aan onderzoeksdata. Zoals een deelnemer opmerkte: “Het is voor mij een nieuw inzicht dat je dialoog kan inzetten om iets te verkennen. Bijvoorbeeld of mensen überhaupt interesse hebben in het onderzoek dat je van plan bent te doen. Je hoeft niet meteen de kaders vast te timmeren.”
Dat het ons gelukt is om deze groep grotendeels bij elkaar te krijgen voor een hele dag, beschouwen we als een klein wonder. Het begin van het academisch jaar zit vaak vol onderwijsverplichtingen, en een volledige dag vrijmaken is dan ook bijzonder lastig. Toch bleek het juist ook verfrissend te zijn, zoals een deelnemer zei: “Ik voel me weer student, dat ik een hele dag heb die ik slechts aan één onderwerp hoef te besteden.” Dit heeft ons extra motivatie gegeven om de komende maanden aan de slag te gaan met onder anderen Arjen de Wit, Anna Plotnikova, Camille Welie, Marjan Kok, Katinka van der Kooij, Peter Versteeg, Marthe Wens, Geertje van Bergen, Anne Marije Kaag en Iris Burgers.
Ons uiteindelijke doel? Een Dialogue Playbook voor de Vrije Universiteit. Een gids voor onderzoekers om stap voor stap na te denken over de rol van dialoog binnen hun onderzoek. We verzamelen praktische tools en oefeningen die aansluiten bij hun behoeften en documenteren de verhalen van onderzoekers die deze weg al zijn ingeslagen. Over negen maanden hopen we genoeg van deze verhalen verzameld te hebben, zodat we kunnen laten zien dat deze aanpak werkt om de dialoog een integraal deel van onderzoek te maken, over de grenzen van disciplines heen.
Photo by Random Thinking on Unsplash