ZeroOCD-onderzoek

Heb je last van smetvrees? Je bent niet alleen. Voor veel mensen met smetvrees zijn alledaagse situaties zoals een bezoek aan een supermarkt, restaurant, of openbaar toilet een constante uitdaging. Deze angst kan relaties onder druk zetten en je ervan weerhouden te genieten van je favoriete activiteiten, zoals reizen of uit eten gaan.

Zonder de juiste aanpak kan smetvrees verergeren of zelfs chronisch worden, met een grote impact op je welzijn. De drempel naar reguliere behandeling is vaak net te hoog, door de kosten, schaamte en/of tijdsbeperkingen. Daarom hebben we ZeroOCD ontwikkeld: een augmented reality-smartphone app voor smetvrees.

In twee studies onderzoeken we de effectiviteit van ZeroOCD:

Studie 1:
Een augmented reality-smartphone-app die je volledig zelfstandig kunt doorlopen, dus zonder therapeut. Mocht je behoefte hebben aan begeleiding, dan kun je maximaal drie beeldbelsessies krijgen.

Studie 2:
Je wordt willekeurig toegewezen aan een van de onderstaande behandelingen:

Behandeling 1: Een combinatie van een cognitieve gedragstherapie augmented reality-smartphone-app en drie beeldbelsessies met een therapeut.
Behandeling 2: Negen door therapeuten geleide cognitieve gedragstherapie beeldbelsessies.

Heb je interesse om mee te doen? Klik op het tabje ‘Aanmelden’ voor meer informatie en om je aanmelding door te geven. Wij nemen daarna vrijblijvend contact met je op.

Heb je nog vragen? Stuur dan een e-mail naar zeroocd.fgb@vu.nl.

Meedoen aan het onderzoek?

Ga naar de tab 'Aanmelden' op deze pagina voor meer informatie.

Doel van het onderzoek en de ZeroOCD-app

Doel van het onderzoek is te onderzoeken of cognitieve gedragstherapie met exposure en responspreventie, de meest onderzochte en effectieve behandelmethode voor smetvrees, kan worden geleverd via een augmented reality-smartphoneapplicatie. Traditioneel volgen cliënten met dergelijke vrees vaak individuele therapie in een persoonlijke één-op-één-sessie met een therapeut. Door de lange wachtlijsten in de geestelijke gezondheidszorg en de schaamte die veel mensen ervaren, krijgen echter veel mensen met smetvrees niet de behandeling die ze nodig hebben.
De ZeroOCD-app
De ZeroOCD-app is een app-gebaseerde zelfhulpcursus die is ontworpen om smetvrees te verminderen met behulp van cognitieve gedragstherapie (CGT) en augmented reality-exposuretherapie (ARET). In deze cursus leer je over smetvrees, herken je obsessies en leer je hier meer afstand van te nemen, en oefen je met exposure in augmented reality en in het echte leven.
Een virtuele coach geeft instructies en begeleiding via de app, zodat je stap voor stap wordt ondersteund. De exposure-oefeningen worden uitgevoerd in een geavanceerde AR-omgeving. Met behulp van de camera van je smartphone worden geanimeerde objecten naadloos geïntegreerd in de echte wereld. De complete cursus kan volledig op je smartphone worden gevolgd; er is geen extra apparatuur nodig.
Wie kunnen deelnemen?

De studies zijn bedoeld voor mensen tussen de 18 en 64 jaar die last hebben van smetvrees. Om deel te nemen heb je een smartphone met internet nodig.
In studie 1 begin je met het invullen van een vragenlijst. Op basis van de resultaten kun je mogelijk deelnemen aan het onderzoek.
In studie 2 begin je eveneens met het invullen van een vragenlijst, gevolgd door een gesprek met een onderzoeker.
Op basis van de resultaten van de vragenlijst en het gesprek beoordelen de onderzoekers of je in aanmerking komt voor deelname aan het onderzoek.
Studie 1 - Wat betekent deelname?
Je ontvangt cognitieve gedragstherapie met augmented reality via een smartphone-app (9 modules van elk 5–20 minuten en 10 minuten dagelijkse oefening) en, indien gewenst, 3 beeldbelsessies met een therapeut gedurende 9 weken.
Deelname houdt het volgende in:
1. Je ontvangt schriftelijke informatie over de studie en wordt gevraagd een toestemmingsverklaring te tekenen.
2. Je vult een vragenlijst in.
3. Je gaat 9 weken aan de slag met de app en kunt, indien gewenst, 3 beeldbelsessies met een therapeut volgen.
4. Je vult online een tweede vragenlijst in.
Vrijwilligheid en tussentijds stoppen
Deelname is geheel vrijwillig. Ook als je eenmaal begonnen bent met de app of het beeldbellen, kun je stoppen wanneer je wilt. Je hoeft niet uit te leggen waarom je wilt stoppen, maar we vragen je wel contact op te nemen met de onderzoeker. Als je stopt, ontvang je nog steeds de vragenlijsten. Het invullen ervan is erg nuttig voor het onderzoek, maar blijft volledig vrijwillig.
Studie 2 - Wat betekent deelname?
We vergelijken de gegevens van drie groepen deelnemers:
De eerste groep ontvangt cognitieve gedragstherapie met augmented reality via een smartphone-app (9 modules van elk 5–20 minuten en 10 minuten dagelijkse oefening) en 3 beeldbelsessies met een therapeut gedurende 9 weken.
De tweede groep ontvangt 9 wekelijkse sessies cognitieve gedragstherapie via beeldbellen.
De derde groep staat 10 weken op een wachtlijst. Daarna krijgen zij ook de CGT-gebaseerde augmented reality-smartphoneapp, met indien gewenst therapeutische ondersteuning.
Deelname houdt het volgende in:
1. Je ontvangt schriftelijke informatie over de studie en wordt gevraagd een toestemmingsverklaring te tekenen.
2. Je vult een vragenlijst in en voert een telefonisch gesprek met een onderzoeker.
3. Je wordt op basis van loting toegewezen aan één van de drie onderzoeksgroepen.
4. Afhankelijk van de groep:
  - Je gaat 9 weken met de app aan de slag en volgt 3 beeldbelsessies,
  - of je volgt 9 weken beeldbelsessies met een therapeut,
  - of je staat 10 weken op de wachtlijst.
5. Je vult online een tweede vragenlijst in en voert een tweede telefonisch gesprek met een onderzoeker.
6. Als je in de derde groep bent ingedeeld, ga je daarna 9 weken met de app aan de slag, vul je enkele vragenlijsten in na 10 weken en voer je een kort telefonisch nagesprek met een onderzoeker.
7. Zes maanden later vullen de eerste en tweede groep online een derde vragenlijst in en voeren zij een derde telefonisch gesprek met een onderzoeker.
Vrijwilligheid en tussentijds stoppen
Deelname is geheel vrijwillig. Ook als je eenmaal begonnen bent met de app of het beeldbellen, kun je stoppen wanneer je wilt. Je hoeft niet uit te leggen waarom je wilt stoppen, maar we vragen je wel contact op te nemen met de onderzoeker. Als je stopt, ontvang je nog steeds de vragenlijsten. Het invullen ervan is erg nuttig voor het onderzoek, maar blijft volledig vrijwillig.
Waarom deelnemen?

Voordat je besluit mee te doen, is het belangrijk om de mogelijke voor- en nadelen goed af te wegen. Een voordeel van deelname is dat je een behandeling krijgt voor je klachten, ofwel via een app, ofwel via beeldbellen met een therapeut. Daarnaast help je door deelname niet alleen jezelf, maar ook de wetenschap: je helpt ons te begrijpen of onlinebehandelingen effectief zijn bij de behandeling van smetvrees. Meedoen aan het onderzoek kost niets en heeft geen invloed op het eigen risico van je zorgverzekering.
Aanmelden

Heb je de komende 10 weken een privé smartphone en internet tot je beschikking? Dan kun je mogelijk deelnemen. Controleer eerst via deze link of je smartphone geschikt is voor het onderzoek. Is je smartphone geschikt? Dan kun je je hier aanmelden. Tijdens het aanmelden kun je aangeven of je deelneemt aan studie 1 of studie 2.
Je gegevens
Voor dit onderzoek hebben we enkele persoonlijke gegevens van je nodig, zoals je naam en e-mailadres. Iedere deelnemer krijgt van de onderzoekers een onderzoeksnummer. De persoonlijke gegevens en het onderzoeksnummer worden in een versleutelde database apart van de rest van je gegevens opgeslagen. Alleen onderzoekers die aan het onderzoek werken hebben toegang tot deze database.
Het onderzoeksteam

De eindverantwoordelijke voor dit onderzoek is dr. Tara Donker van de afdeling Klinische Psychologie van de Vrije Universiteit Amsterdam. De onderzoekscoördinator is mevr. Marketa Ciharova en de onderzoeksassistent is Sophia Trofimova. Daarnaast zijn Prof.dr. Chris van Klaveren en dr. Ilja Cornelisz betrokken bij de statistische analyses. Je kunt contact met ons opnemen per e-mail: zeroocd.fgb@vu.nl.
Veelgestelde vragen

Bekijk in het document de veelgestelde vragen. Staat jouw vraag er niet bij? Neem dan contact op met: zeroocd.fgb@vu.nl.