Om hier achter te komen onderzocht Mattis hoe slimme, subtiele aanpassingen – zogenaamde nudges – in digitale nieuwsomgevingen het leesgedrag van mensen kunnen beïnvloeden.
Kleine aanpassingen, grote effecten
Nieuws is belangrijk voor een goed werkende democratie, maar steeds meer mensen krijgen hun nieuws voorgeschoteld via algoritmes. Dat kan ervoor zorgen dat ze vooral artikelen zien die hun bestaande mening bevestigen, en minder nieuws dat maatschappelijk belangrijk of verrassend is. Mattis laat zien dat nieuwsplatformen wél invloed kunnen uitoefenen op dit proces. Door slimme keuzes te maken in de manier waarop nieuws wordt gepresenteerd, kunnen ze lezers aanmoedigen om breder en gevarieerder nieuws te lezen.
Maar er is ook een keerzijde: als nudges verkeerd worden ingezet, kunnen ze juist ongewenste effecten hebben. Het is dus belangrijk dat nieuwsredacties daar zorgvuldig mee omgaan.
Hoe werkt nudging precies?
Mattis testte verschillende manieren waarop je het leesgedrag van mensen kunt sturen. Bijvoorbeeld:
- Hoe artikelen worden gerangschikt op een website;
- Welke koppen en omschrijvingen worden gebruikt;
- Of er labels of aanbevelingen worden toegevoegd bij artikelen.
Vooral aanpassingen in de structuur van nieuwsplatforms – zoals welke artikelen bovenaan staan – bleken veel invloed te hebben. Andere nudges werkten beter als ze aansloten bij de persoonlijke voorkeuren van lezers.
Echte testen met echte nieuwsapps
Om zijn ideeën te testen, bouwde Mattis samen met een computerwetenschapper een echte nieuwsapp. Die app werd een week lang gevuld met actueel nieuws en was beschikbaar in de app store. Op die manier kon hij in de praktijk onderzoeken hoe mensen reageren op verschillende soorten nudges en wat dat doet met hun betrokkenheid en kennis.
Wat kunnen nieuwsmedia hiermee?
De resultaten geven nieuwsredacties en platformbouwers waardevolle inzichten. Ze laten zien dat het mogelijk is om nieuwsapps zo in te richten dat mensen niet alleen meer klikken, maar ook beter geïnformeerd raken. Daarbij is het belangrijk om niet te vertrouwen op één enkele nudge, maar juist op een slimme combinatie van technieken die elkaar versterken.
Kortom: met de juiste digitale aanpassingen kunnen nieuwsplatforms een positieve bijdrage leveren aan een beter geïnformeerde samenleving.