“De gesprekken zijn erop gericht om snel de vaccinatiebereidheid van ouders te achterhalen en bieden weinig ruimte voor een diepgaand gesprek. Zelfs open vragen, zoals: “Hoe staan jullie tegenover vaccinaties?” worden door ouders meestal opgevat als een verzoek om een keuze te maken: wél of niet vaccineren. Ouders kunnen dan vaak niet meer hun vragen stellen of twijfels uiten.” Een door Prettner en zijn team ontwikkelde communicatietraining voor zorgverleners moet hierin verandering brengen.
Rijksvaccinatieprogramma
Het vertrouwen in het rijksvaccinatieprogramma, positieve opvattingen over kindervaccinatie en de vaccinatiegraad laten een dalende trend zien. Prettner constateert dat dit thema de samenleving bezighoudt. “Het raakt mensen diep. Het gaat over vertrouwen, gezondheid, keuzevrijheid en ouderschap. Dit maakt het een voortdurende bron van polarisatie. Tussen zorgprofessionals en burgers, maar ook tussen vrienden of familieleden.”
Prettner ziet dan ook een belangrijke rol weggelegd voor consultatiebureaus. “Gesprekken op het consultatiebureau zijn cruciaal om een vertrouwensbasis met zorgverleners op te bouwen en te onderhouden. Het is een unieke kans om ouders goede informatie te bieden en zorgen of vragen te bespreken.”
Dat ouders hun zorgen en vragen over vaccinaties op het reguliere consultatiebureau niet delen betekent volgens Prettner niet dat die behoefte er niet is: ”Dat blijkt onder andere uit gesprekken die op antroposofische consultatiebureaus gevoerd worden.”
Echte gesprekken
Tijdens het onderzoek analyseerde Prettner 90 video-opnames van gesprekken op het consultatiebureau. “Door échte gesprekken te analyseren, kan op nauwkeurige wijze worden achterhaald of, hoe en wanneer gesprekstechnieken een bepaald doel bereiken. Je kunt hierbij denken aan het verstrekken van informatie, het uitlokken van vragen, of het weerleggen van misinformatie. Het bleek dat veel gesprekstechnieken ouders bijna geen ruimte gaven hun zorgen over vaccinaties te delen of hierover vragen te stellen. Vaak zonder dat de vragenstellers hier erg in hadden.”
Communicatietraining
Prettner: “Deze bevindingen hebben we vertaald naar een communicatietraining voor zorgverleners die gesprekken over vaccineren met ouders voeren. Gesprekken waar ruimte is voor informatie, vragen en twijfels. In de nabije toekomst zal worden onderzocht in hoeverre deze communicatietraining daadwerkelijk de vaccinatiebereidheid en het vertrouwen in de zorgverlener kunnen verhogen.”