XR is het verzamelbegrip voor Virtual Reality, Augmented Reality en andere vormen van ‘immersive technologies’. Tilo Hartmann, hoogleraar Virtual Reality and Communication aan de VU, introduceert in zijn keynote de mogelijkheden en voordelen van XR.
Mars bezoeken
Hartmann vertelt dat het toepassen van XR in hoger onderwijs het leerproces kan versterken en verbeteren. Zo kun je de planeet Mars bezoeken of een insect van heel dichtbij bestuderen. Hij noemt in aanvulling hierop het observerend leren dat XR kan ondersteunen, zoals bij het begrijpen hoe iets werkt binnen de anatomie. XR kan daarnaast ook aanzienlijke toegevoegde waarde genereren bij gezamenlijke projecten, zoals architectonisch plannen.
Kinderschoenen
In de eerste workshopronde geven Chiara Piccoli en Hugo Huurdeman de workshop 'XR in cultural heritage and education'. De sprekers nemen de bezoekers mee in het digitaal restaureren van potscherven, om zo een kostbare, antieke vaas weer tot leven te wekken. Beide sprekers besteden ook aandacht aan een onderzoek naar de effectiviteit en meerwaarde van Virtual Reality ten opzichte van conventionele technieken bij het restauratieproces. Uit dit onderzoek blijkt dat het gebruik van VR binnen de geesteswetenschappen nog in de kinderschoenen staat, maar dat dit met de tijd zal verbeteren. Enkele respondenten gaven aan te denken dat VR en XR een belangrijk deel zal gaan uitmaken van het restauratieproces. Tegelijkertijd vertelt Rob Belleman in deze sessieronde over de studentenprojecten met VR die hij heeft geïntegreerd in de informatica opleiding.
Landbouwsimulatie
In de tweede ronde vertelt onder andere student Andres Lot Camarena over zijn betrokkenheid bij het ontwikkelen van een VR serious game. Hij heeft samen met studenten in drie maanden tijd een XR zaai- en oogstspel ontwikkeld voor het Instituut voor Milieuvraagstukken (IVM). In het spel kun je kiezen uit verschillende gewassen die je wilt oogsten, landen waar je de akker aanlegt en variërende klimaatomstandigheden. De ontwikkeling van dit XR-spel was minstens zo interessant als het eindresultaat, ook door het beperkte budget waarmee gewerkt moest worden. Hoofddoelen bij de ontwikkeling van het spel waren onder meer:
- een voorbeeld creëren van een VR-leeromgeving voor studenten en boeren
- concepten doorgronden van duurzame landbouwpraktijken
Parallel aan de workshop van Andres, vertelde Robbert Brouwer over Digital United Training Concepts for Healthcare (DUTCH).
Praktijk
De XR-inspiratiedag werd goed bezocht. Meer dan 50 deelnemers van uiteenlopende achtergronden en disciplines vonden hun weg naar het AUMC. Zo ook Lennart Immerzeel, opleider voor het Skills en Simulatiecentrum van de Erasmus MC Academie: “Wij gebruiken XR in ons onderwijs, vooral in het opleiden van verpleegkundigen, bijvoorbeeld binnen specialisaties spoedeisende hulp, intensive care en acute geneeskunde.”
Immerzeel vertelt dat ze al een applicatie voor realistische simulatietrainingen naar tevredenheid gebruiken. “Vanmorgen zijn we bij de Hogeschool van Amsterdam geweest, en daar hebben wij een andere applicatie gezien. Het gaat voornamelijk om apps waarmee je een virtuele patiënt beoordeelt volgens een bepaalde methodiek. Ik had gehoopt meer informatie te krijgen over hoe je studenten meer betrekt middels XR, maar de workshop had een andere invalshoek. Het is wel zinvol voor ons dat we als er iets ontwikkeld moet worden, weten waar we terechtkunnen.”
Kansen en mogelijkheden
Onderwijskundig adviseurs Fiona Slond en Job Slagter, van de afdeling Technologie en Leren van het UMC Utrecht werken ook al met XR. “Wij hebben drie apps in gebruik in het onderwijs”, zegt Fiona Slond. Nu is het een kwestie van goed opletten of ik nieuwe dingen hoor, die wij kunnen toepassen in het onderwijs.”
Job Slagter vult aan: “De presentatie die we net gezien hebben ging over het maken van scans van archeologische opgravingen die ze in VR hebben opgenomen. Wij beschikken over digitale scans van hersenstructuren, lichamen, botten en organen. Ik zou het wel interessant vinden deze scans om te zetten naar een VR-applicatie.”
Fiona Slond: “Er zaten voorbeelden in de workshop ‘XR in cultural heritage and education’ over het ervaren van historische plekken. In het geneeskundeonderwijs speelt het ‘contextgerelateerd opleiden’, dus de context van de patient tijdens het opleiden veel meer benadrukken. Dat sluit hier wel op aan. Wij zijn ons bewust van de nieuwe ontwikkelingen en daar willen wij wat mee doen.”
Ook ontwikkelaars waren aanwezig, zoals Sander Sneek, technisch directeur en mede-eigenaar van Wonderment by Design, een XR-ontwerpstudio in Amsterdam. Op de vraag of hij een applicatie heeft gezien tijdens de workshops die hij zou willen toepassen in de praktijk, antwoordt hij: “Ik zou het eerder andersom willen benaderen. Wij zijn heel erg benieuwd hoe wij onze ervaring binnen educatie kunnen toepassen. Welke partijen zijn er lokaal, nationaal of internationaal, waarvoor wij educatieve XR-ervaringen kunnen ontwikkelen?”
Special Interest Group
De middag werd georganiseerd vanuit de 'Special Interest Group' (SIG) eXtended Reality , een samenwerkingsverband van de UvA en VU. De SIG heeft als doel om mensen in de omgeving Amsterdam die bezig zijn met XR in onderwijscontext bij elkaar te brengen en ervaringen en kennis uit te wisselen. Het eduXR evenement was hierin een eerste stap. Verdere ontwikkelingen van de SIG kunnen gevolgd worden op hun pagina en via de XR community van SURF.
