25 patiënten met post-covid en 21 gezonde controledeelnemers deden mee aan het onderzoek. Alle deelnemers moesten gedurende 15 minuten een fietstest uitvoeren. Deze fietstest veroorzaakt bij mensen met post-covid een langdurige verergering van klachten, post-exertionele malaise (PEM) genaamd. Bij PEM is sprake van extreme vermoeidheid na fysieke, cognitieve of emotionele inspanning. De mate van inspanning waarbij PEM ontstaat, is onbekend en verschilt per persoon.
Minder energie
De onderzoekers bekeken 1 week vóór de fietstest en 1 dag na de test het bloed en spierweefsel. VU-bewegingswetenschapper Rob Wüst: “We zagen in het spierweefsel van de patiënten verschillende afwijkingen. Op celniveau zagen we dat de mitochondriën van de spier, ook wel de energiefabrieken van de cel, minder goed functioneren en dat ze minder energie produceren.” Van Vugt voegt toe: “De oorzaak van de vermoeidheid is dus echt biologisch. Spieren hebben energie nodig om te bewegen. Door deze vondst kunnen we nu onderzoeken wat een goede behandeling is voor mensen met post-covid.”
Een van de theorieën over post-covid is dat er coronavirusdeeltjes in het lichaam blijven bij mensen die het coronavirus hebben gehad. “In de spieren zien wij hier momenteel geen aanwijzingen voor”, zegt Van Vugt hierover. De onderzoekers zagen ook dat hart en longen goed functioneerden bij de patiënten. De sterk verminderde conditie komt dus niet door afwijkingen aan het hart of de longen.
Averechts
Sporten is niet altijd goed voor patiënten met post-covid. Brent Appelman, arts-onderzoeker infectieziekten bij Amsterdam UMC: “Concreet adviseren wij deze patiënten hun fysieke grenzen te bewaken en hier niet overheen te gaan. Denk aan lichte inspanning die niet leidt tot verergering van de klachten. Wandelen is goed, of fietsen op een elektrische fiets, om de fysieke conditie enigszins te behouden. Houd daarbij rekening dat iedere patiënt een andere grens heeft.” Van Vugt waarschuwt: “Doordat klachten kunnen verergeren na fysieke inspanning, werken sommige klassieke vormen van revalidatie en fysiotherapie juist averechts voor het herstel van deze patiënten.”
Post-covid-symptomen
Hoewel de meerderheid van de mensen die besmet zijn met het SARS-CoV-2-virus binnen enkele weken herstelt, krijgt een kleine groep post-covid. Klachten bij patiënten met post-covid bestaan naast post-exertionele malaise (PEM) onder andere uit ernstige cognitieve problemen (hersenmist), vermoeidheid en inspanningsintolerantie.