Veel mensen die langdurige klachten hebben na een COVID-19-infectie ervaren extreme spiervermoeidheid, spierpijn, concentratie- en slaapproblemen na inspanning, ook wel post-exertionele malaise (PEM) genoemd. Door deze klachten wordt het moeilijk voor hen om normaal aan de samenleving deel te nemen. Uit onderzoek blijkt dat de spierfunctie van patiënten met post-COVID na PEM afneemt. “Spieren bestaan uit verschillende soorten cellen, zoals spiervezels, bloedvaten en cellen van het immuunsysteem, maar we weten nog niet precies hoe post-COVID en inspanning al deze cellen beïnvloeden,” legt Wüst uit. “Daardoor is de exacte oorzaak van PEM nog onbekend.”
In dit onderzoek proberen ze te ontdekken welke cellen in de spieren precies betrokken zijn bij de spierpijn en vermoeidheid die optreden tijdens PEM. Wüst: “Met geavanceerde technieken onderzoeken we hoe het lichaam, waaronder het bloed, de immuuncellen en het centrale zenuwstelsel, reageert op inspanning bij post-COVID-patiënten. Zo hopen we beter te begrijpen hoe PEM-symptomen ontstaan.” De resultaten van dit onderzoek kunnen helpen om tests te ontwikkelen waarmee PEM beter vastgesteld kan worden en aanknopingspunten bieden voor behandelingen die patiënten helpen sterker te worden en de duur van PEM-klachten te verkorten.
Rob Wüst werkt als universitair docent op de afdeling Bewegingswetenschappen van de Vrije Universiteit Amsterdam. In zijn onderzoek richt hij zich op inspannings- en klinische immunologie, inspannings- en spierfysiologie. Afgelopen jaren heeft hij veel onderzoek verricht naar vermoeidheid bij patiënten met Long COVID en ME/CVS.
“Ik ben ontzettend blij dat ons onderzoek een nieuwe fase in kan gaan met deze aanvraag”, reageert Wüst op deze toekenning. “Zo kunnen we nog beter achterhalen waarom intense inspanning bij post-COVID-patiënten juist tot averechtse resultaten leidt in het herstel.”
Naast dit onderzoeksproject financiert ZonMw ook nog vier andere onderzoeksprojecten over Long COVID waar Wüst bij betrokken is als medeaanvrager. Het eerste project onderzoekt de ontwikkeling van een medicijn gericht op het metabolisme wat nu in fase 2 komt, gebaseerd op eerder onderzoek van VU Amsterdam en het Amsterdam UMC. Dit wordt in samenwerking met Amsterdam UMC en Khondrion uitgevoerd. Het tweede project gaat over celkweekexperimenten waarbij auto-immuniteit onderzocht wordt in onder andere spiercellen. Het derde project gaat over het gebruik van hartslagvariabiliteit als manier om inspanning bij patiënten met post-COVID te monitoren, in samenwerking met een aantal sportartsen in Nederland. En het laatste project bestaat uit een klinische trial op het gebied van auto-immuniteit.
ZonMw programmeert en financiert onderzoek en vernieuwing in gezondheid, zorg en welzijn, stimuleert het gebruik van deze kennis en signaleert kennisbehoeftes. Ze schreven een subsidieoproep uit om de biomedische kennis over post-COVID te vergroten, om zo de zorg en behandeling voor mensen met post-COVID te verbeteren. Deze subsidieronde is onderdeel van hun programma ‘Post-COVID: onderzoeksprogramma, kennisinfrastructuur en expertisenetwerk’.