“Zwemcoaches zijn vaak langs de badrand te vinden met een stopwatch in de hand,” vertelt bewegingswetenschapper Sander Ganzevles. Met de stopwatch houden ze de tijden van de verschillende zwemmers per baan bij. Verder houden ze in de gaten hoe veel slagen er nodig zijn per baan en met welk ritme dit gebeurt. “Met meer zwemmers wordt het voor coaches steeds lastiger om ieders statistieken nauwkeurig bij te houden.”
Daarom wilde Ganzevles tijdens zijn promotieonderzoek een apparaat ontwikkelen, dat op een efficiënte en betekenisvolle manier door coaches en zwemmers kan worden gebruikt om de gewenste data te meten en terug te koppelen. “Het apparaat moest praktisch zijn voor zowel coach als zwemmer, en natuurlijk betrouwbaar kunnen meten.”
Carrière
Ganzevles heeft zelf op hoog niveau gezwommen met onder andere deelnames aan Europese en Wereld kampioenschappen. Na zijn carrière in 2004 te hebben beëindigd, begon hij zijn reis als sportwetenschapper met een studie bewegingswetenschappen aan VU Amsterdam. In 2010 begon Ganzevles als embedded scientist voor de Koninklijke Nederlandse Zwembond met als doel wetenschap in de praktijk te brengen. Meer en meer is hij gaan coachen voor de Nederlandse selectie. Na de Olympische Spelen werkte hij als hoofdcoach bij het Bundesstützpunkt in Heidelberg, Duitsland, alvorens te verhuizen naar Australië. Op de universiteit van Newcastle leidt hij nu het high-performance programma voor Swimming New South Wales.
Waterdicht
Tijdens zijn werkzaamheden als wetenschapper en coach kwam Ganzevles tot de conclusie dat bestaande wearables niet voldoen aan de eisen van zwemmers en coaches. “De meeste wearables meten slechts 1 specifieke variabele, terwijl coaches geïnteresseerd zijn in de combinatie van meerdere variabelen,” legt Ganzevles uit. “Daarnaast laat de nauwkeurigheid te wensen over en kan de data tijdens zwemmen niet real-time verstuurd worden. En wellicht het belangrijkste: veel apparaten zijn niet waterdicht.”
Om de coach te ondersteunen, ontwikkelde Ganzevles eerst een model dat een benaderende, praktische strategie biedt bij het volgen van de prestaties van zwemmer. “Gebaseerd op dat model ontwikkelden we een apparaat dat in staat is elke slag en baan te meten tijdens de zwemtraining. Deze metingen vinden plaats met meer nauwkeurigheid dan een coach met zijn stopwatch kan bereiken.” Het apparaat zendt real-time informatie naar de badrand over de baantijden, het aantal slagen (per baan en per minuut) en de hartslagfrequentie.
Souplesse
Naast traditionele data zoals baantijden en slagen, introduceerde Ganzevles een nieuwe variabele: de ‘jerk’, die informatie verschaft over de souplesse van de zwembewegingen. “Meer jerk betekent een meer schokkerige zwembeweging”, legt Ganzevles uit, “waarvoor meer energie nodig is om dezelfde snelheid te behalen.”
Met deze informatie kunnen coaches en zwemmers de prestaties beter monitoren en daarmee verder optimaliseren, legt Ganzevles uit. “Ze observeren of de trainingen uitgevoerd worden als gepland, op welke plekken de zwemmer afwijkt van het plan en passen de training aan indien gewenst. Op deze manier kan de prestatie nog beter gecontroleerd worden en kunnen hopelijk meer medailles behaald worden!”
Het testen van het apparaat is gedaan door topzwemmers in van de nationale trainingscentra in Amsterdam en Eindhoven tijdens hun dagelijkse trainingssessies. Ook is data verzameld van zwemmers in Australië.
Dit apparaat is niet alleen voor professionele zwemmers, benadrukt Ganzevles. “Zwemmers van elk niveau hebben baat bij gebruik van deze wearable en deze aanpak, van de professionele wedstrijdzwemmers tot triatleten. Het kan daarnaast gebruikt worden om elke activiteit in het water te meten. Bijvoorbeeld andere sporten in het water, maar ook personen die voor hun revalidatie in het water moeten zijn.”