ERC Advanced Grant voor studie naar meest geëxporteerde goederen door Ulbe Bosma

De ERC advanced grant toegekend aan Ulbe Bosma, bijzonder Hoogleraar Internationale Vergelijkende Sociale Geschiedenis aan de Vrije Universiteit Amsterdam (VU) en Senior Onderzoeker aan het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis (waar het project zal worden gehost), draagt op een zeer belangrijke manier bij aan het verkrijgen van voor de allereerste keer een allesomvattend begrip van de immense transformerende effecten van grondstoffronten in de Global South die hebben bijgedragen aan de opkomst van het vroege industriële kapitalisme, in de beslissende jaren tussen het einde van de Napoleontische oorlogen en de opening van het Suezkanaal in 1869.

Bosma: 'Ons leven zou ondenkbaar zijn zonder de productie van miljoenen tonnen katoen, suiker, palmolie of soja. Al deze goederen worden verkregen tegen de laagst mogelijke prijs met vaak destructieve gevolgen voor mens en natuur. De omvang van de resulterende milieucrises is misschien iets van recente datum, maar de mechanismen ervan kunnen vele eeuwen geleden worden getraceerd en zijn cruciaal onderdeel van de geschiedenis van het mondiale kapitalisme.’

Zeven meest geëxporteerde goederen
Samen met 2 postdoctorale en 2 PhD-onderzoekers en studentassistenten zal Bosma deze effecten beoordelen door de zeven meest geëxporteerde goederen uit de Global South te bestuderen (suiker, katoen, koffie, thee, edelmetalen (goud/zilver), opium en granen). Ze zullen de brede en diverse sociale gevolgen in kaart brengen van de massale mobilisatie van arbeid en grond die nodig is om deze goederen te produceren. Ze zullen de rol van banken en handelshuizen onderzoeken in de productie en handel van deze goederen.

'Tenslotte zullen we de werkelijke bijdrage beoordelen van de productie van de zeven goederen in de Global South aan onze moderne mondiale economie. Hiermee zal het nieuwe wegen inslaan in ons begrip hoe in de negentiende eeuw al wereldwijde handels- en productiepatronen werden vastgesteld die een wereld hebben gevormd waarin immense hoeveelheden goederen over de wereld worden vervoerd zonder veel rekening te houden met hun sociale en ecologische gevolgen', aldus Bosma.

Over de Europese Onderzoeksraad (ERC)
De ERC, opgericht door de Europese Unie in 2007, is de belangrijkste Europese financieringsorganisatie voor uitmuntend grensverleggend onderzoek. Het financiert creatieve onderzoekers van elke nationaliteit en leeftijd om projecten uit te voeren verspreid over Europa. De ERC biedt vier kernsubsidieregelingen: Starting Grants, Consolidator Grants, Advanced Grants en Synergy Grants. In april 2024 was Ulbe Bosma een van de 255 onderzoeksleiders die een ERC Advanced Grant ontvingen. De nieuwe subsidies, ter waarde van in totaal bijna €652 miljoen, maken deel uit van het EU-programma Horizon Europe. Deze competitie trok 1.829 voorstellen aan, die werden beoordeeld door panels van internationaal gerenommeerde onderzoekers. Bijna veertien procent van de voorstellen werd geselecteerd voor financiering. Schattingen tonen aan dat de subsidies 2.480 banen zullen creëren in teams van nieuwe begunstigden.