Tekst: Annelotte Adriaanse / Foto's: Marieke Wijntjes
Op een regenachtige donderdagmiddag op 29 februari 2024 verzamelde een enthousiaste groep van ongeveer 100 deelnemers zich in het NU-gebouw voor een indrukwekkend evenement over bewustwording en waardering van taaldiversiteit op de VU. Deelnemers werden niet alleen meegenomen in visies op meertaligheid, maar waren ook getuige van een boeiend panelgesprek.
Bij binnenkomst stond de Holobox klaar om bezoekers te verwelkomen. Hierin werden verschillende moedertalen belicht die op de VU worden gesproken. Een voor een traden studenten, docenten en werknemers als hologram de Holobox binnen om met veel trots te vertellen over hun moedertaal. Hun enthousiasme klonk door het hele gebouw en zette de toon voor deze bijzondere dag.
'Moedertaal is de taal van je hart'
René van Woudenberg, decaan van de Faculteit der Geesteswetenschappen, opende de bijeenkomst. Hij bood een blik op meertaligheid als iets positiefs, maar ook als een uitdaging.
Petra Bos, VU-docent en taalonderzoeker, dook in de boeiende wereld van meertaligheid bij kinderen en verkende de betekenis van ‘moedertaal’. Taal is volgens haar niet alleen een communicatiemiddel, maar ook een essentieel onderdeel van je identiteit. Dit illustreert dat het cruciaal is om moedertalen te erkennen en ze de ruimte te geven. ‘Iedereen met een accent spreekt minstens één andere taal vloeiend.’
Walt Wolfram, Amerikaanse hoogleraar en taalgelijkheidsvoorstander, sprak de zaal toe met een krachtige videopresentatie over zijn taaldiversiteitsprogramma aan de North Carolina State University. Zijn levendige vertelstijl en sprekende anekdotes trokken onmiddellijk de aandacht van het publiek. Wolfram benadrukte enkele ernstige problemen, waaronder discriminatie van taalvariatie en taalkundig profileren. ‘Academici zijn de poortwachters van taal. Juist de poortwachters bevinden zich in de beste positie om deze poorten te doorbreken.’
Tussen de presentaties door werd de zaal ook aangesproken in de taal van poëzie en muziek. Jörgen Gario bracht diverse talen samen in zijn opvoering en betoverde de zaal met zijn woorden.
De moed om te spreken
Onder leiding van Gijsbert Siertsema en Laura Rupp ging de paneldiscussie van start. Vraagstukken betreffende taaldiversiteit in het onderwijs en mogelijke oplossingen kwamen vanuit verschillende perspectieven aan bod. Andrew Niemeijer benadrukte de grootste uitdagingen binnen het onderwijs. Het doorbreken van barrières begint met de moed om te spreken.
Annemarie Nuwenhoud behandelde de thema’s diversiteit stimuleren en taalideologieën loslaten. We missen volgens haar de verrijking die andere talen bieden. Siema Ramdas ging in op onderlinge communicatie, want communicatie heeft twee deelnemers. En als laatste deelde Reham Zakhari haar ervaringen met studeren in een andere taal dan je moedertaal.
Durf te spreken
Het evenement eindigde met een borrel. ‘Ik vond het erg interessant om de verschillende visies op taaldiversiteit en de vooroordelen die daarover bestaan, te kunnen horen’, zei student Milan van der Meer. Terwijl de middag ten einde liep en de laatste gesprekken wegebden, werd duidelijk dat deze dag niet slechts een eenmalig moment was, maar eerder het begin van een doorlopend gesprek over de rijkdom van taaldiversiteit.
De bijeenkomst werd georganiseerd door Laura Rupp, VU Hoofddocent en directeur van het Centre for Global English en Hannah Stoffels, alumni officer bij de Dienst Universitaire Relaties en Fondsenwerving.