Sorry! The information you are looking for is only available in Dutch.
Deze opleiding is opgeslagen in Mijn Studiekeuze.
Er is iets fout gegaan bij het uitvoeren van het verzoek.
Er is iets fout gegaan bij het uitvoeren van het verzoek.

Reisafstand bepalend bij kiezen van ziekenhuis

20 maart 2023
Als je mensen vraagt wat voor hen belangrijk is bij het kiezen van een zorgaanbieder, geven ze meestal aan de kwaliteit bovenaan te plaatsen, maar in de praktijk blijkt de afstand tot het ziekenhuis doorslaggevend. Wat verklaart dat de voorkeur voor patiënten niet bepalend is voor hun werkelijke keuze? Volgens gezondheidszorgonderzoeker Benjamin Salampessy heeft dat alles te maken met het Nederlandse zorgsysteem: “Er wordt te weinig vanuit de patiënt gedacht.”

Salampessy onderzocht welke ziekenhuiskenmerken mensen belangrijk zeggen te vinden en hoe deze overeenkomen met de kenmerken van het ziekenhuis dat ze werkelijk hebben bezocht. Hij ontdekte dat patiënten slechts een klein deel van de beschikbare kwaliteitsinformatie relevant vinden bij het kiezen van een ziekenhuis. "Patiënten worden overladen met veel en vaak complexe informatie. Ze weten vaak niet hoeveel ze moeten bijbetalen voor medicijnen en hun eigen risico, maar ze hebben ook geen idee welk ziekenhuis de beste kwaliteit van zorg biedt. Er wordt wel informatie openbaar gemaakt, maar door de hoeveelheid en complexiteit helpt dit patiënten onvoldoende bij het maken van hun keuze," zegt Salampessy.

Behoefte van de patiënt

Een van de redenen voor de invoering van het verplicht eigen risico (in 2023 385 euro) door de overheid was om mensen bewuster te maken van de prijs van zorg en daarmee te voorkomen dat ze voor elk pijntje de dokter bezoeken. Salampessy benadrukt echter dat er een belangrijke keerzijde zit aan het huidige systeem van het eigen risico: "De complexiteit van het Nederlands systeem maakt het voor mensen moeilijk om de juiste keuze te maken. Patiënten weten vaak niet wanneer ze het eigen risico moeten betalen en laten hun keuze onder andere daarvan afhangen. Ze gaan bijvoorbeeld eerst naar de huisarts, die hen vervolgens doorverwijst naar het ziekenhuis. Een deel van de patiënten besluit uiteindelijk om niet te gaan, terwijl de huisarts juist had geadviseerd om wel te gaan. Patiënten denken dan dat bijvoorbeeld de kosten te hoog zullen zijn. Als het systeem van het eigen risico eenvoudiger en transparanter zou zijn, zouden meer mensen het advies van de huisarts opvolgen" aldus Salampessy.

Laat de huisarts beslissen

Een van Salampessy's aanbevelingen om patiënten bij de beste zorgaanbieder op basis van prijs en kwaliteit te krijgen, is om de verwijzende arts actiever te betrekken bij de keuze voor een zorgaanbieder. "Kwaliteitsinformatie is vaak moeilijk te begrijpen voor patiënten. De huisarts heeft medische kennis en ervaring met het zorgsysteem én kan een passende keuze maken. Ik adviseer dus om de huisarts de vergelijking tussen ziekenhuizen te laten maken en de beste ziekenhuis te laten kiezen namens de patiënt. Op deze manier worden patiënten gestuurd naar het beste ziekenhuis op basis van de prijs-kwaliteitverhouding, in plaats van standaard gekozen ziekenhuis die vaak het dichtstbijzijnde ziekenhuis is. Bovendien geven veel patiënten niet om keuzevrijheid bij het kiezen van een ziekenhuis. Ze vertrouwen erop dat de zorg in heel Nederland van hoge kwaliteit is en dat de keuze van ziekenhuis daarom weinig uitmaakt. Verder willen patiënten snel weten wat hun diagnose is en richten zich liever daarop. Pas als de diagnose is vastgesteld willen ze nadenken en meebeslissen over de behandeling die ze krijgen," stelt Salampessy.