Leerslapen helpt zorgprofessionals in de GGZ om een betere diagnose te kunnen stellen en zelf een niet-medicamenteuze behandeling in te zetten om patiënten eerder het beste perspectief te geven. Het platform is in beheer van het Centrum voor Slaapgeneeskunde Kempenhaeghe. Het is opgezet in samenwerking met onderzoekers van de afdeling Klinische Psychologie van de Vrije Universiteit Amsterdam (VU), Slaapstraat en de Hersenstichting.
Ongeveer 10% van de Nederlandse volwassenen lijdt aan chronische slapeloosheid (insomnie). Insomnie tast de kwaliteit van leven aan en vermindert het psychologische welzijn. Onbehandelde insomnie vergroot bovendien de kans op het krijgen van een psychopathologie zoals een angst- of stemmingsstoornis. Insomnie wordt vaak niet herkend en blijft daardoor onbehandeld. Lange tijd is gedacht dat het slaapprobleem vanzelf verdwijnt als men de psychopathologie zou behandelen. Veelal is dat niet zo omdat men in een vicieuze cirkel van slecht slapen is beland.
Direct behandelen in de eerste lijn
Bij de behandeling van chronische slapeloosheid worden vaak medicijnen voorgeschreven die in de acute fase van een slaapprobleem tijdelijk uitkomst kunnen bieden. Patiënten met chronische slapeloosheid worden soms ook onnodig doorverwezen voor allerlei onderzoeken en doorlopen een onnodig lang traject zonder dat de hoofdklacht, het slechte slapen, wordt aangepakt.
CGT-i is dé evidence based eerste keus behandeling van langdurige slapeloosheid. Veel huisartsen beseffen het belang van behandeling, maar hebben niet de tijd of alle kennis om deze zelf te geven. Somnoloog-slaaptherapeut dr. Ingrid Verbeek: ”Met Leerslapen bieden we huisartsen een alternatief voor behandeling met slaapmedicatie. De Praktijkondersteuning Huisartsenzorg GGZ (POH-GGZ) speelt hierbij een belangrijke rol. Via het platform kunnen meer patiënten toegang krijgen tot CGT-i.”
Platform met hulpmiddelen
Leerslapen biedt:
- CGT-i nascholing: praktische (online en op locatie) scholingen om insomnie beter te leren herkennen en CGT-i toe te passen. Met eigen casuïstiekbespreking onder begeleiding van een ervaren somnoloog/slaaptherapeut van Kempenhaeghe.
- i-Sleep: online behandeling CGT-i voor patiënten. De patiënt krijgt hierbij ondersteuning van een professional zoals de POH-GGZ, een psycholoog of huisarts.
- Ondersteunende materialen: hulpkaarten, ontspanningsoefeningen, slaapdagboek en andere middelen om de behandeling met de patiënt te vergemakkelijken.
Goede resultaten
De aangeboden handvatten zijn door de betrokken partners getest. De belangrijkste bevindingen waren dat diagnostiek van slaapproblemen verbeterde en dat patiënten dit prettig vonden. Huisartsen herkenden slaapproblemen eerder en patiënten kregen minder vaak slaapmedicatie voorgeschreven. De online behandeling met i-Sleep is onderzocht en de CGT-i online nascholing werd getest door GGZ-praktijkondersteuners van Huisartsen Oostelijk Zuid-Limburg. Deelnemers bleken enthousiast over aanpak en inhoud.
Hoe werkt het
De nascholingen en/of gedragstherapie worden tegen geringe kosten aangeboden op Leerslapen. Ondersteunende materialen zijn gratis beschikbaar. Zo zijn hulpkaarten te downloaden dankzij een bijdrage van de Hersenstichting.
De cursussen worden met accreditatiepunten gewaardeerd: de CGT-i nascholing wordt voor POH-GGZ met 4 punten geaccrediteerd (Accreditatiebureau Nascholing POH GGZ, ANPG) en voor de Verpleegkundig Specialist met 5 punten. De begeleide casuïstiekbespreking levert ongeveer 2 accreditatiepunten op (dit verschilt per kwaliteitsregister). De tweedaagse training sluit af met een follow-up waarin online casuïstiek besproken wordt aan de hand van een eigen uitgewerkte casus. Voor psychologen (NIP) is de training met 22,5 punten geaccrediteerd, voor POH-GGZ met 13 punten en voor de Verpleegkundig Specialist met 17 punten.
Betere diagnose en behandeling, potentieel minder verwijzingen
“Leerslapen sluit goed aan bij onze missie om expertise uit te dragen”, zegt Paul Berger, directeur Cure Kempenhaeghe. “Dat past bij de rol die we als expertisecentrum in het zorgveld hebben. Door verwijzers laagdrempelig meer kennis over slaapproblemen bij te brengen, is men beter toegerust, zal het aantal verwijzingen potentieel kunnen afnemen en wordt patiënten eerder het beste perspectief geboden.”
Meer informatie
Geïnteresseerden kunnen vanaf 15 mei 2023 terecht op Leerslapen.nl. Bij vragen kan er contact opgenomen via leerslapen@kempenhaeghe.nl.
Leerslapen is in beheer van Centrum voor Slaapgeneeskunde Kempenhaeghe. De expertise strekt zich uit over de volle breedte van de slaapgeneeskunde, van neurologische en ademhalingsafhankelijke slaapstoornissen tot complexe insomnie en slaapritmestoornissen.