Het boek is geschreven door de Nederlandse oud-premier, Minister van Staat en emeritus hoogleraar Erasmus Universiteit Rotterdam Jan Peter Balkenende samen met hoogleraar Govert Buijs van de Vrije Universiteit Amsterdam. Het is de uitkomst van een brede consultatie van internationale economen, een denktank van jonge economen, wetenschappelijke bureaus van politieke partijen, ondernemers en maatschappelijke organisaties.
In de afgelopen jaren zijn veel schaduwzijden van het kapitalisme zichtbaar geworden: ecologische uitputting, hardnekkige ongelijkheid, financialisering, korte termijn denken en nieuwe machtsconstellaties rond grote bedrijven. Tegelijk is er veel nieuw denken op gang gekomen over een betere inrichting van de markteconomie van morgen en overmorgen.
In Capitalism Reconnected brengen Balkenende en Buijs de belangrijkste inzichten van dit nieuwe denken bij elkaar en plaatsen de vernieuwing van de economie in de bredere context van maatschappelijke, geopolitieke en geo-economische ontwikkelingen. Het boek begint met een deel ‘Diagnose’, daarna volgen delen over de ‘Missie’ van Europa, en een deel ‘Geopolitiek’. Afgesloten wordt met aanbevelingen.
Mede geïnspireerd door de SDG’s pleiten de auteurs voor een nieuw, eigen Europees economisch denken, in lijn met wat eerder wel ‘Rijnlands denken’ werd genoemd. Tussen het aandeelhouderskapitalisme van de Verenigde Staten en het staatskapitalisme van China zal Europa (opnieuw) een eigen weg moeten ontwikkelen en dit ook in de internationale arena als een toekomstgerichte richting moeten presenteren. Europa kan een voortrekkersrol spelen in de ontwikkeling van een duurzame, inclusieve en innovatieve markteconomie, verbonden met de wereldsamenleving, de eigen samenlevingen, met de natuur en met toekomstige generaties.
Een belangrijke voorwaarde en inspiratie hiervoor is een herformulering van Europese kernwaarden: menselijke waardigheid, regeneratief/circulair denken, inclusiviteit en co-creativiteit. Met die oriëntatie kan een economie van hoop ontwikkeld worden die houdbaar is voor toekomstige generaties.
Foto door Daina Le Lardic.