Interview door Mika Linse voor Vuurwerk magazine.
In een snel veranderende arbeidswereld waarin het traditionele concept van werk voortdurend verandert, zoeken werknemers naar manieren om meer voldoening en betekenis uit hun professionele leven te halen. Het zoeken naar een nieuwe baan is een veelvoorkomende oplossing als je het plezier in je werk verloren bent, maar een andere effectieve oplossing is job crafting. Job crafting stelt werknemers in staat om actief de inhoud van hun baan aan te passen om zo een werkervaring te creëren die naadloos aansluit bij hun individuele behoefte, interesses en vaardigheden.
Gebrek aan kennis zorgt voor slechte banen
Tims doet onderzoek naar de manier waarop werk wordt vormgegeven door werkgevers en werknemers, en benadrukt dat mensen die banen ontwerpen voor anderen vaak onvoldoende kennis hebben van werkdesign (het creëren van werkomgevingen die productief, bevredigend en motiverend zijn voor werknemers). Om dit te illustreren, haalt ze een onderzoek aan van haar Australische collega's: “In dit onderzoek werd mensen gevraagd een baan te ontwerpen voor een onderzoeksassistent. Wat bleek? Mensen met weinig kennis over werkdesign voegden alleen taken aan de functie toe die erg op elkaar leken, namelijk het opslaan van documenten van projecten op de juiste plek. De gedachte daarachter was: als je de documenten van ‘Project A’ opslaat, dan kun je net zo goed hetzelfde doen voor ‘Project B’. En zo ontstond een hele simpele baan gericht op slechts een of enkele vaardigheden. Dit is hét recept voor mentale problemen: mensen vinden het te saai, worden beperkt in hun ontwikkeling, krijgen een burn-out of verlaten de organisatie.” Het viel de onderzoekers op dat organisatiepsychologen de mensen waren in het onderzoek die wél goede banen creëerden, juist door genoeg afwisselende taken toe te voegen aan de baan: “Dat is een interessante bevinding. Als je geen kennis van werkdesign hebt, dan ontwerp je over het algemeen kwalitatief slechtere banen dan mensen die deze kennis wél hebben. Op dit vlak is er dus nog veel ruimte voor verbetering.”
Openheid nodig voor dialoog over goede kwaliteit werk
Tims constateert dat werknemers steeds actiever hun baan naar eigen wens aanpassen. Tims: “Maar dit gebeurt nog niet altijd op de juiste manier. Veel mensen craften hun baan zonder dit te bespreken met hun leidinggevenden of collega’s, terwijl het juist belangrijk is om hen erbij te betrekken. Als je je baan verandert, dan kan dat impact hebben op het werk dat je doet en op het werk dat je zou moeten doen, waardoor je collega’s kunt belasten met extra werk. Door hier open over te zijn, kun je kijken hoe je je baan kunt aanpassen zonder dat dit negatief uitpakt voor de mensen waar je mee samenwerkt.” Anderzijds speelt de werkgever ook een belangrijke rol bij het faciliteren van job crafting, zo benadrukt de hoogleraar: “Het is belangrijk dat je als organisatie initiatieven als job crafting bespreekbaar maakt en niet de kop indrukt. Het jaarlijkse evaluatiegesprek tussen werkgever en werknemer is niet voldoende om kennis te hebben van wat er speelt bij de werknemer: We kunnen scherper zijn op die dialoog. Een simpele ‘hoe gaat het?’ is echt niet meer voldoende, de werkgever moet doorvragen naar de mentale gezondheid, weerbaarheid en tevredenheid van de werknemer. Er moet ook ruimte zijn om die dialoog aan te gaan, want ga je als werknemer aankaarten dat je iets anders wilt? Of dat je je verveelt? Of dat je de werkdruk te hoog vindt? In een gesloten organisatiecultuur waarin mensen bijvoorbeeld geen zwaktes durven te tonen is het lastig om deze vragen aan de kaak te stellen. Als het werk open besproken kan worden, dan kunnen er ook oplossingen worden gevonden zodat de baan goed blijft passen bij de wensen van de werkgever en de werknemer. In bepaalde gevallen kan de werknemer zelf actie ondernemen door middel van job crafting, en in andere gevallen zal de werkgever iets op moeten lossen.”
Technologische vaardigheden worden belangrijker
Je blijft langer bevlogen als je sleutelt aan je functie en werkgevers houden je langer aan boord. Job crafting is dus de vaardigheid van de toekomst, maar wat kunnen we nog meer verwachten van de veranderende werkomgeving? “Mensen die kunnen omgaan met nieuwe technologieën worden steeds belangrijker. Vaardigheden zoals data-analyse, programmeren en omgaan met AI-tools worden steeds belangrijker in verschillende sectoren en functies. Het vermogen om nieuwe technologieën te begrijpen, ermee te werken en ze effectief toe te passen, zal een duidelijk concurrentievoordeel bieden en nieuwe kansen creëren in de arbeidsmarkt van de toekomst,” zo geeft Tims aan. Als het gaat om werkomstandigheden, denkt Tims dat dit op dezelfde voet verder gaat. “We gaan steeds meer hybride werken, er wordt steeds meer extern personeel ingehuurd en er zullen steeds meer mensen gebruik maken van grote platforms als Uber en Deliveroo omdat zij een grote mate van flexibiliteit bieden. Daarnaast zal AI veel banen overbodig maken, maar er zullen tegelijkertijd ook veel nieuwe banen ontstaan. Om nieuwe dingen te kunnen doen, zijn ook mensen nodig die deze uitvinden, bouwen, monitoren en verbeteren.”
HR moet blijven opleiden en vooruitdenken
Volgens Tims speelt HR-personeel een essentiële rol in hoe organisaties zich het beste kunnen voorbereiden op de veranderingen in de toekomst van werk. “Veel sectoren zijn continue in verandering. HR-managers moeten er dicht op zitten om op de hoogte te blijven van alle veranderingen die spelen in hun sector. Daar hoort het inzetten op opleidings- en trainingsprogramma’s binnen organisaties ook bij, zodat werknemers de juiste vaardigheden leren. Dit geldt ook voor nieuwe vaardigheden die nu nog niet in de organisatie zitten, maar die mogelijk wel belangrijk gaan worden in de toekomst. Dus voor het behoud van een competitieve voorsprong zul je als organisatie oplettend moeten zijn en vooruitdenken”, concludeert Tims.