De Hervormingsagenda Jeugd ligt al een tijd stil vanwege een financieel conflict tussen de landelijke overheid en gemeenten. Hierdoor loopt het proces om de jeugdhulp te verbeteren vertraging op. De Eerste Kamer had staatssecretaris Maarten van Ooijen de opdracht gegeven voor 1 maart de Tweede Kamer te informeren over hoe het Rijk uit deze impasse wil komen. Onlangs werd bekend dat gemeenten en het Rijk er niet in slagen om deze deadline te halen.
Dat het opnieuw misgaat in de jeugdzorg is geen verrassing voor Stellaard. In haar onderzoek – uitgevoerd vanuit een ZonMw kenniswerkplaats jeugd − heeft ze bijna een halve eeuw aan hervormingsbeleid gereconstrueerd. Daaruit blijkt niet alleen dat het hervormingsbeleid de belangrijkste doelen niet bereikt, maar ook dat het wél nieuwe problemen creëert. Steeds blijken nieuwe initiatieven tot beleidshervorming primair te worden ingegeven door de onbedoelde gevolgen van de daaraan voorafgaande hervorming. De gedachte- en handelingspatronen waaruit de beleidsproblemen zijn voortgekomen, worden herhaald om ze te repareren. Stellaard: “Beide beleidsterreinen worden daardoor steeds complexer, de uitvoering wordt veelal duurder, maar aan de problemen van kinderen, gezinnen en scholen verandert er vrijwel niets.”
Door de lens van haar promotieonderzoek heeft Stellaard ook gekeken naar de inhoud van de Hervormingsagenda Jeugd, waarmee de overheid de jeugdzorg opnieuw wil hervormen na de grootschalige hervorming van 2015. “Daarin worden de patronen die ik in mijn onderzoek heb gevonden herhaald,” aldus Stellaard. Met deze boodschap hoopt zij betrokkenen in het veld te inspireren tot het (h)erkennen en doorbreken van deze patronen.
Sharon Stellaard heeft dit onderzoek uitgevoerd als buitenpromovenda aan de VU. Zelf werkt zij al twintig jaar in de jeugdzorg, op het snijvlak met het onderwijs. De promotie vindt 8 maart 2023 plaats aan de Faculteit der Sociale Wetenschappen van de Vrije Universiteit Amsterdam. Haar hoofdpromotor is hoogleraar beleids- en bestuurswetenschappen Willem Trommel.
In Nieuwsuur vertelt Sharon Stellaard meer over haar onderzoek, bekijk de aflevering hier terug.