Amsterdam dankt haar rijkdom en welvaart aan het Korendragersgilde (1596-1890)

Ook nadat de ambachtsgilden in 1798 werden opgeheven en de korendragers als beëdigde stadswerkers verder doorgingen. In 1890 verbrak de gemeenteraad van Amsterdam de band met de organisatie van korendragers, waarna zij een eigen vereniging oprichten. In 1900 vormden zij verder samen met de korenwegers een eigen vakvereniging, die zich vervolgens weer aansloot bij een vakbond van havenarbeiders. Dit blijkt uit het onderzoek van historicus Ruud Paesie.

Aan het begin van de twintigste eeuw was de organisatiegraad van de Amsterdamse graanwerkers hoog en bedroeg maar liefst 100 procent. Bovendien waren zij solidair met andere stakende arbeiders en waren onder meer betrokken bij de Grote Spoorwegstakingen in 1903. In de daaropvolgende decennia werkten zij voor de Nederlandsche Silo Elevator en Graanfactor Maatschappij van Korthals Altes, die gelegen was op de Westerdoksdijk. De laatste korendrager overleed in de Tweede Wereldoorlog. Paesie: “Bovendien is een database aangelegd, waarin bijna 3.000 korendragers zijn opgenomen. Daardoor konden antwoorden worden geformuleerd over vragen als: Waar woonden deze veelal ongeschoolde en loonafhankelijke arbeiders, waar kwamen zij vandaan en met wie trouwden zij. En was het ook mogelijk om een zekere carrière op te bouwen?”

Korendragersgilde
In 2009 ontdekte Paesie de volledige financiële administratie van het Korendragersgilde (1596-1890). Paesie: “Drie kloeke folianten (historisch boekformaat, 40-45 cm hoog), die tezamen uit zo'n duizend beschreven bladzijden bestaan met tot nu toe onbekende financiële administraties. Zoals bijvoorbeeld een grote inbraak in het Korendragershuisje onder de Oude Brug in 1821. Daarbij werden alle kasten opengebroken en voor maar liefst 16.692 gulden aan contanten gestolen. Daarover was tot op heden niets bekend.”

De Korendragers en Amsterdam
Amsterdam heeft veel aan de korendragers te danken. De graanhandel was immers de 'Moedernegotie' van de stad en de vele fraaie grachtenhuizen herinneren nog aan deze tijd van welvaart. “Ook het fraaie Korenmetershuis aan de Nieuwezijds Kolk, een van de weinige bewaard gebleven Amsterdamse gildehuizen, is een monument van de gildetijd. Daar hielden de korenmeters kantoor en in de kelder werden de draagzakken voor het transport van graan bewaard en ook opgelapt. Graan dat afkomstig was uit de Baltische staten aan de Oostzee, wat nu weer actueel geworden is door de oorlog in Oekraïne en de sterk wisselende graanprijzen", aldus Paesie.