6,5 miljoen voor Europees onderzoek digitale interventies en mentale gezondheid

Maatschappelijke uitdagingen en een veranderende bevolking
Europa is in transitie als gevolg van een aantal maatschappelijk ontwikkelingen zoals digitalisering, klimaatverandering en de oorlog in Oekraïne en een veranderende bevolking door migratiestromen, verstedelijking en vergrijzing. Deze veranderingen hebben invloed op het dagelijks leven van Europeanen en kunnen gevoelens van veiligheid en welzijn beinvloeden.

Naast mogelijkheden, zoals flexibiliteit in werk en leren, brengen deze ontwikkelingen ook cognitieve en emotionele uitdagingen met zich mee, waaronder overprikkeling gerelateerd aan verstedelijking en digitalisering, zorgen over de toekomst als gevolg van klimaatverandering en identiteitsproblemen veroorzaakt door bijvoorbeeld gebruik van sociale media of migratie.

Kleiboer: "Diverse bevolkingsgroepen in Europa hebben moeite om zich aan te passen aan deze ontwikkelingen, waardoor ze het risico lopen op het ontwikkelen van psychische problemen. Uit onderzoek blijkt dat de mentale gezondheid van verschillende gemarginaliseerde en kwetsbare populaties in Europa, zoals mensen met een lage sociaaleconomische status, immigranten, jongeren en ouderen, het meest gevoelig is voor deze ontwikkelingen."

Een complex systeem
Het RECONNECTED-project gaat er vanuit dat Europeanen op een verschillende manier geraakt worden door deze ontwikkelingen, afhankelijk van hun levensfase, persoonlijke kenmerken en sociale- en economische omstandigheden. Sociale media en continue verbondenheid spelen wellicht een grote rol bij de mentale gezondheid van jongeren. Geografische locatie is belangrijk voor de dreiging van klimaatverandering, terwijl de oorlog in Oekraïne waarschijnlijk landen in de directe omgeving het meest treft door een verhoogde dreiging van geweld en inkomende vluchtelingen te veroorzaken.

Kleiboer: "Een eerste doel in het project is om te bestuderen hoe verschillende maatschappelijke, economische, sociale en individuele kenmerken op elkaar inwerken en van invloed zijn op de mentale gezondheid van Europese burgers vanuit een complex systeem perspectief. Dit zal resulteren in aanbevelingen voor beleid en praktijk."

Digitale oplossingen voor mentale gezondheid
Digitale oplossingen voor mentale gezondheid hebben een groot potentieel en zijn geschikt voor preventieve acties en zelfmanagement, waardoor psychische gezondheidszorg en preventie betaalbaar, toegankelijk en veilig worden. De meeste mensen in Europa tussen de 16 en 74 jaar hebben toegang tot internet (92% in 2021) en het gebruik van mobiele apparaten om toegang te krijgen tot internet neemt toe (naar verwachting 89% in 2028).

In RECONNECTED zullen digitale interventies samen met de doelgroep worden ontwikkeld om ervoor te zorgen dat aan de lokale behoeften van gebruikers wordt voldaan. De digitale interventies worden geëvalueerd in negen Europese landen en richten zich op jongeren, migrantenpopulatie, mensen met een lage sociaaleconomische status, ouderen.

Kleiboer: "De online en mobiele digitale interventies worden ontworpen om stigmatisering te voorkomen en empowerment te optimaliseren. Ze richten zich (tegelijkertijd) op kennis over mentale  gezondheid, veerkracht en sociale participatie om de gezondheiduitkomsten te maximaliseren met als uiteindelijk doel dat mensen in Europa zich minder gestigmatiseerd en gemarginaliseerd voelen, ze in staat zijn om hun eigen mentale gezondheid in tijden van verandering te reguleren en om psychische gezondheidsproblemen te voorkomen."

Partners
Een consortium van 11 Europese partners brengt kennis uit de klinische- en ontwikkelingspsychologie, omgeving- en sociale psychiatrie en data science samen. Aan de VU zijn de afdeling Klinische Psychologie (Annet Kleiboer en Heleen Riper) en de afdeling Informatica (Mark Hoogendoorn) betrokken. Een andere Nederlandse partner is het Urban Mental Health Centre van het Amsterdam Medisch Centrum-Universiteit van Amsterdam (Claudi Bockting, Reinout Wiers).