Het artikel in de Volkskrant is hier terug te lezen.
Beantwoording vragen Volkskrant:
Wanneer en waarom is de VU begonnen met het gebruik van de antispieksoftware Proctorio?
In het voorjaar van 2020 werd het door de eerste grote lockdown in de coronapandemie onmogelijk om fysiek onderwijs en toetsing aan te bieden. Om studievertraging voor de studenten te voorkomen is gebruik gemaakt van digitale hulpmiddelen om onderwijs en toetsing op afstand mogelijk te maken. Digitaal toezicht bij toetsing was één van de methoden om de studievoortgang te faciliteren en de kwaliteit van de toetsing te kunnen waarborgen.
Tot wanneer heeft de VU er gebruik van gemaakt/maakt de VU daar nog altijd gebruik van? Op welke schaal werd/wordt er gebruik van gemaakt?
Tot het moment waarop er weer fysiek getoetst kon worden op de campus (voorjaar 2022) hebben we waar nodig Proctoring ingezet. Proctoring is alleen ingezet als er geen alternatieven aanwezig waren om de toets af te nemen. In meer dan de helft van de afgenomen tentamens is een alternatief voor proctoring ingezet voor toetsing. Denk hierbij aan het schrijven van essays, het maken van openboektentamens, presentaties, etc. Toch zijn er een aantal tentamens die met name kennisvaardigheden toetsen. Deze toetsen bestaan vaak uit multiple choicevragen, of korte open vragen en zijn daardoor fraudegevoelig als er geen vorm van surveillance bestaat. Online Proctoring is dan ook met name voor dat type tentamen ingezet om op deze manier de kwaliteit van de toetsing te kunnen waarborgen. Te allen tijde was er een mogelijkheid voor studenten om op de VU hun tentamen af te leggen als ze thuis hinder ondervonden of geen geschikte omstandigheden hadden om het tentamen thuis te maken. Op de VU waren de omstandigheden voor alle studenten hetzelfde bijvoorbeeld met verlichting. Bij de start van het gebruik van online Proctoring is er een emailadres voor vragen over online Proctoring opgezet. Er is veelvuldig gecommuniceerd dat studenten vragen konden stellen bij dat loket. Verder is er daarnaast een loket geopend voor studenten die inzage wilden in hun tentamen(beelden).
Waarom viel de keuze op Proctorio?
De VU was ten tijde van de uitbraak van Corona reeds in gesprek met de leverancier over online toezicht en gezien de benodigde capaciteit was Proctorio de leverancier waar onze keuze op viel.
Is of was er - naast Proctorio - andere online monitoring/antispieksoftware in gebruik op de VU? Zo ja, om welke software gaat het?
Afhankelijk van het type toets is ook Zoom, waarbij docenten of assistenten online surveilleren, op beperkte schaal ingezet. Voor de selectietoetsen bij Geneeskunde is ProctorExam ingezet.
De studente die de klacht indient bij het College meent dat de software haar naar waarschijnlijkheid heeft benadeeld omdat zij een zwarte huidskleur heeft. Ik heb begrepen dat VU bij Proctorio heeft geïnformeerd naar mogelijke discriminatie door de software. Wanneer heeft de VU dat gedaan? Is daar ooit reactie op gekomen van Proctorio? Zo ja, wanneer en wat was strekking daarvan?
De VU neemt als diverse en inclusieve universiteit een melding van mogelijke discriminatie zeer serieus. Er is door de faculteit onderzoek gedaan naar aanleiding van de klacht van student van mei 2022 maar er is geen aanwijzing gevonden dat student bij de vijf toetsen in haar klacht meer technische belemmeringen heeft ondervonden dan andere studenten van de inzet van Proctorio. Bij de VU zijn geen andere klachten van vergelijkbare aard door studenten gemeld. Proctorio heeft ons meermalen verzekerd dat er geen verschil is tussen mensen met een donkere of een lichtere huid bij het gebruik van de software.
Verder heeft Proctorio aangegeven dat zij hun software trainen met databases die divers zijn. Zij laten ook audits uitvoeren door Babl.
Ik heb begrepen dat de VU samen met andere universiteit een nieuw contract wil afsluiten met een leverancier van software van digitaal toezicht. In welke fase bevindt deze aanbesteding zich? Is deze openbaar?
De VU doet mee aan een dynamisch aankoopsysteem van SURF. Alle universiteiten van Nederland zijn betrokken bij die aanbesteding. De aanbesteding bevindt zich in de beginfase, in het Plan van eisen en wensen is opgenomen dat we op zoek zijn naar software die niet discrimineert.
Bestaat er een mogelijkheid dat de VU bij de nieuwe aanbesteding opnieuw in zee gaat met Proctorio? Waarom wel/niet?
Dat hangt af van het verloop van de Europese aanbestedingsprocedure en of de leverancier voldoet aan het onder andere door de VU opgestelde programma van eisen en wensen.
Ik heb begrepen dat er een extern onderzoek loopt bij de VU naar mogelijke discriminatie door Proctorio. Wie voert dit uit en wat is de status? Wanneer wordt dit afgerond?
Dat is het onderzoek dat door de leverancier zelf wordt uitgevoerd met Babl.
Heeft de VU zich voor het grootschalig inzetten van Proctorio geïnformeerd over mogelijk discriminatoire bij-effecten van de software? Waarom wel/niet?
Zoals gezegd hecht de VU aan de kwaliteit van (toezicht op) toetsing, om ook mogelijke bij-effecten uit te sluiten. De inzet van Proctorio is altijd een afweging geweest per toets en of het de aangewezen vorm is voor (digitaal) toezicht bij tentamens.
De student heeft u gevraagd om publiekelijke excuses. Waarom kiest de VU ervoor dat niet te doen? Wat is de afweging?
Wij betreuren het ten zeerste dat de student stress heeft ervaren door de inzet van het systeem. De faculteit heeft de melding om die reden dan ook grondig onderzocht. Zij kunnen echter geen objectief verband vaststellen tussen de huidskleur van de student en het al dan niet naar behoren functioneren van het digitale toezicht.
Hoe stelt de VU zich in de toekomst op waar het gaat om antispieksoftware (of andere software) waarbij gezichtsherkenning wordt gebruikt? Zal worden gecontroleerd op mogelijke discriminerende bij-effecten van de inzet van deze software? Waarom wel/niet?
Alleen in het geval er geen alternatieven voor handen zijn om de continuïteit van het onderwijs en de toetsing te waarborgen zal een beroep worden gedaan op Proctoring. Nu we weer volledig terug kunnen keren naar de campus, is en blijft fysiek onderwijs en tentaminering op de campus het uitgangspunt. Uiteraard blijven wij de ontwikkelingen rond de inzet van Proctoring volgen en bij gebruik inspelen op nieuwe ontwikkelingen in de software.
De studente in kwestie had moeite een loket te vinden waar zij terecht kon met haar klachten over Proctorio. Ik heb begrepen dat de VU de klachtenprocedure wil verbeteren. Daar zou onderzoek naar lopen. Door wie wordt dat uitgevoerd en wanneer wordt dat afgerond? Wanneer wordt het makkelijker voor studenten om klachten in te dienen?
We betreuren het ten zeerste dat de studente moeite heeft gehad met het doen van haar klachten over Proctorio. We nemen dit signaal dan ook mee om te kijken waar het beter en duidelijker kan. Gedurende de toegang beperkende coronamaatregelen hebben we extra geïnvesteerd in loketten* waar studenten met vragen en zorgen terecht kunnen en het onder de aandacht brengen van deze loketten. Daarnaast heeft de VU aan Berenschot de opdracht gegeven de mogelijkheden om een klacht in te dienen te onderzoeken.
*Voor studenten is er vanaf het begin van de inzet van online Proctoring een uitgebreide informatiepagina over de inzet van Proctoring en een emailadres beschikbaar geweest onlineproctoring.soz@vu.nl waar studenten met vragen en zorgen terecht konden. Daarnaast kan een student een klacht indienen bij de faculteit die heeft besloten voor bepaalde tentamens online Proctoring in te zetten. Verder kan student een klacht indienen bij de Ombudsman voor studenten indien student van mening is dat zijn of haar klacht niet goed is behandeld. Klachten over discriminatie door een bepaald orgaan of persoon kunnen worden voorgelegd aan de Klachtencommissie zoals bedoeld in de Regeling Ongewenst Gedrag. Gedurende de toegang beperkende coronamaatregelen heeft de VU het indringende signaal opgepakt dat studenten door die maatregelen tijdens de studie veel extra stress ervaren. Er is daarom bij de Studentenbalie digitaal en fysiek een extra balie ingericht waar studenten laagdrempelig terecht konden met vragen en voor een gesprek.