De instelling van de leerstoel Sociale Ongelijkheid & Veerkracht komt op een moment dat sociale ongelijkheid een prominente plaats inneemt in politieke debatten, het nieuws, de wetenschap en het publieke debat. Serena Does: “Burgers zijn gelijk voor de wet. Toch worden mensen vaak ongelijk behandeld. Studenten die geen stageplek kunnen vinden omdat ze vanwege hun naam niet worden uitgenodigd voor een sollicitatiegesprek. Mensen die op basis van hun huidskleur en gender geen kansen krijgen om door te groeien op werk. Mensen met een beperking die onvoldoende voorzieningen krijgen aangeboden waardoor ze niet volledig kunnen participeren. Discriminatie, seksisme en racisme raken mensen in hun waardigheid en identiteit. Dat ongelijke behandeling ook institutioneel kan zijn, heeft de kinderopvangtoeslagenaffaire op schrijnende wijze laten zien. Wanneer burgers worden gediscrimineerd door hun overheid, beschadigt dat het vertrouwen en gevoel van veiligheid. Dit soort problematische mechanismen ondermijnen de democratische rechtsstaat.”
“Sociale ongelijkheid is een groot maatschappelijk probleem en tegelijkertijd weten we uit onderzoek dat mensen vaak de mate van ongelijkheid onderschatten,” aldus Does. “Als bijzonder hoogleraar Sociale Ongelijkheid & Veerkracht, ga ik onderzoek doen naar de manieren waarop mensen verschillen in hun percepties van sociale ongelijkheid en hun bereidheid zich hard te maken voor gelijke kansen en gelijkwaardigheid. Dat ga ik doen in samenwerking met collega’s van het Kennisplatform Inclusief Samenleven (KIS), wetenschappers uit verschillende vakgebieden, en partijen die zich in de praktijk al jarenlang inzetten voor meer gelijkwaardigheid in de samenleving.”
Does behaalde haar Master (cum laude) in sociale en organisatiepsychologie aan Universiteit Leiden, en promoveerde in 2013 aan dezelfde universiteit. Na haar promotie was zij eerst postdoctorale fellow in de Department of Psychology aan de University of California, Los Angeles (UCLA), vervolgens senior onderzoeker aan UCLA Anderson School of Management, en daarna senior onderzoeker en acting director of faculty searches in UCLA’s Office of Equity, Diversity and Inclusion. Zij is momenteel senior onderzoeker bij het Verwey-Jonker Instituut en pogrammacoördinator bij KIS, waar ze kwantitatief en kwalitatief onderzoek verricht, beleid en maatschappelijke programma’s evalueert en wetenschappelijke bevindingen naar praktische interventiemogelijkheden vertaalt.
Diversiteit en inclusie
Hoogleraar Gjalt de Graaf, afdelingshoofd Bestuurswetenschap en Politicologie aan VU Amsterdam, laat weten dat de afdeling bijzonder verguld is met de benoeming van Serena Does. “We zijn trots dat ze nu een van ons is. Reeds bij het instellen van de bijzondere leerstoel Polarisatie en Veerkracht door het Verwey-Jonker Instituut (van januari 2020 tot januari 2022) met Hans Boutellier als leerstoelhouder, was de intentie de leerstoel een vervolg te laten krijgen. Uiteindelijk bleek Serena Does hier uitstekend bij te passen,” aldus De Graaf. “Immers, de thema’s waar Does zich mee bezighoudt, zijn ook thema’s die sterk leven binnen de afdeling Bestuurswetenschap en Politicologie. Ze doet onderzoek op het gebied van sociale (on)gelijkheid, evalueert beleid en maatschappelijke programma’s en vertaalt wetenschappelijke bevindingen naar praktische interventiemogelijkheden. In haar recente werk besteedt zij veel aandacht aan de kenmerken en consequenties van institutioneel racisme in Nederland, een onderwerp dat ook hier ruime aandacht zal krijgen.”
De Graaf prijst de bevlogenheid van Does en haar rol als bruggenbouwer: “Serena Does staat open voor andere denkbeelden, wat uitstekend past in een afdeling met verschillende disciplines. Ze werkt enthousiasmerend en haakte goed in op actuele kwesties. Doordat Does functies binnen en buiten de universiteit vervuld heeft, in binnen- en buitenland, brengt ze met haar expertise op de terreinen van diversiteit en inclusie waardevolle inzichten en ervaring mee die aansluiten bij de diversiteitsvisie van de afdeling, faculteit, en universiteit.”
Sociaal rechtvaardige samenleving
Ahmed Hamdi, projectleider bij Kennisplatform Inclusief Samenleven, is opgetogen over de samenwerking: “Met deze bijzondere leerstoel willen we vanuit KIS maatschappelijke vraagstukken verbinden aan wetenschap. Zodat kennis kan worden ontwikkeld over bijvoorbeeld kansenongelijkheid en inclusief samenleven in relatie tot migratieachtergrond. En deze kennis kan worden vertaald naar beleid en worden ingezet in de praktijk.”
Hamdi: “De leerstoel sluit daarmee naadloos aan op het doel van KIS: bevorderen dat zowel beleid als uitvoering zoveel mogelijk gebaseerd zijn op relevante en actuele kennis. In de komende periode richten we ons samen met partners door het hele land op het vergroten van de kennis en toepassing daarvan op het tegengaan van kansenongelijkheid. We zijn verheugd om hierin samen te werken met Serena Does als bijzonder hoogleraar. We zijn ervan overtuigd dat zij met haar uitgebreide kennis en internationale onderzoekservaring op deze thema’s een belangrijke bijdrage zal leveren. We kijken ernaar uit om gezamenlijk te werken aan een sociaal rechtvaardige samenleving met ruimte voor verschil.”
De bijzondere leerstoel Sociale Ongelijkheid & Veerkracht wordt mogelijk gemaakt door het Kennisplatform Inclusief Samenleven (KIS). KIS wordt uitgevoerd door het Verwey-Jonker Instituut en Movisie en gefinancierd door het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid.