Sorry! The information you are looking for is only available in Dutch.
Deze opleiding is opgeslagen in Mijn Studiekeuze.
Er is iets fout gegaan bij het uitvoeren van het verzoek.
Er is iets fout gegaan bij het uitvoeren van het verzoek.

Professionele Ontwikkeling

Laatst gewijzigd op 28 november 2022
Professionele ontwikkeling staat voor groei in professionaliteit. Professionaliteit is hét kenmerk van een goede arts.

Professionele ontwikkeling Bachelorjaar 1, 2 en 3

Professionele ontwikkeling staat voor groei in professionaliteit. Professionaliteit is hét kenmerk van een goede arts die over competenties beschikt zoals goed kunnen communiceren, reflecteren en organiseren. Als lid van de beroepsgroep van artsen heb je een professionele verantwoordelijkheid naar de samenleving. Hoe weet je dat je bloed afneemt bij de juiste patiënt? Hoe kun je de taalvaardigheden van de patiënt inschatten, en wanneer weet je of je een tolk in moet schakelen? Wat mag je wel en niet op Facebook zetten of Whatsappen naar je vrienden? Wat doe je als de problemen van een patiënt je persoonlijk raken?

Bij professionele ontwikkeling gaat het om goed zijn en goed blijven in je vak. Als student maak je hiermee een begin mee en als je eenmaal arts bent ga je daar je  leven lang mee door. Tijdens je hele carrière blijf je jezelf verder ontwikkelen. Daarbij gaat het niet alleen om medisch inhoudelijke kennis, maar juist ook om de niet-medisch inhoudelijke competenties, zoals communiceren met elkaar en de wijze waarop je met ethische kwesties omgaat.  

Een goede dokter kan meer dan alleen medische kennis toepassen. Je hebt naast je kennis, ook vaardigheden en een juiste attitude nodig. Dit noemen we de competenties. Bij VUmc School of Medical Sciences verdelen we die competenties in de volgende acht rollen van een arts: medisch expert, communicator, academicus, gezondheidsbevorderaar, samenwerker, organisator, beroepsbeoefenaar en reflector. Deze  acht rollen zijn met elkaar verweven in acht thema’s die we leerlijnen noemen. Deze leerlijnen samen vormen de onderwijslijn professionele ontwikkeling. Deze onderwijslijn  loopt door de gehele bachelor- en masteropleiding geneeskunde en zorgt ervoor dat  je een goede  aansluiting op je vervolgopleiding hebt.

Waar zit professionele ontwikkeling in de bacheloropleiding? 

In de bacheloropleiding komt de theorie van een aantal competentiedomeinen (zoals communicatie, academicus) aan de orde zodat je goed bent voorbereid op de masteropleiding.  Binnen de bacheloropleiding komen de thema’s van de leerlijnen op twee manieren aan bod. Het accent van de leerlijnen ligt in de cursussen leren dokteren. Hier komen de thema’s expliciet aan bod. Daarnaast vind je de thema’s terug in de overige cursussen en dan vooral als ze binnen de inhoud van een cursus passen. Je leert over professionele ontwikkeling in studiegroepen, practica en praktijktaken tijdens de stages. De professionele en persoonlijke groei die je doormaakt houd je bij in je eigen portfolio.

In de bacheloropleiding oefen je aan de hand van casuïstiek op papier en oefen je de medische communicatie en het lichamelijk onderzoek met elkaar. Je kijkt mee met professionals en je past toe wat je geleerd hebt tijdens verschillende korte stages. Patiëntveiligheid betekent bijvoorbeeld dat je werkt op een manier die de gezondheid en veiligheid van patiënten zoveel mogelijk garandeert en (verdere) problemen voorkomt. Bijvoorbeeld door je handen vaak en goed te wassen en geen sieraden te dragen in bepaalde omstandigheden. En heb je gevraagd of de patiënt allergisch is voor jodium? Het bedhek weer omhoog gezet? Wat houdt de geheimhoudingsplicht van de dokter eigenlijk in, en wat kun je wel en niet bespreken met je huisgenoten, die geen geneeskunde studeren?

Meer weten? 

Bekijk de leerlijnen van professionele ontwikkeling hieronder. De onderwijslijn professionele ontwikkeling bestaat uit acht leerlijnen. Elke leerlijn omvat een bepaald thema. In elke leerlijn staat de dokter als medisch expert centraal. In onderstaand overzicht vind je alle leerlijnen.

Leerlijnen van professionele ontwikkeling

  • Leerlijn professioneel gedrag: Omgaan met elkaar als (toekomstige) professionals

    (medisch expert, communicator, samenwerker, organisator, beroepsbeoefenaar, reflector)

    Professioneel gedrag is een voorwaarde voor het basisvertrouwen dat een patiënt in jou moet kunnen stellen. Dit gedrag komt tot uiting in woorden, non verbaal-gedrag en uiterlijk. Professioneel gedrag is observeerbaar gedrag waarin de normen en waarden van de beroepsgroep zichtbaar zijn.

    Met de leerlijn professioneel gedrag maken we je bewust van de betekenis van professioneel gedrag voor  de medische praktijk. Je leert hoe je minder professioneel gedrag bij jezelf en anderen herkent en hoe je daarop kunt reageren. Dat begint met je gedrag als student, en dat ontwikkel je verder tot professioneel gedrag als arts. Uiteindelijk willen we bereiken dat je zelf professioneel gedrag toepast en het verder ontwikkelt.

    In alle jaren van de bachelor- en masteropleiding geneeskunde is er aandacht voor professioneel gedrag in het onderwijs en de toetsing. In elke stage van bachelor- en masteropleiding is het oordeel over je professioneel gedrag een geïntegreerd onderdeel van het eindresultaat. De attitude is de niet-zichtbare binnenkant, professioneel gedrag is de waarneembare buitenkant. We beoordelen dan ook het waarneembaar gedrag zoals dat door anderen wordt gezien. Je wordt beoordeeld op hoe je omgaat met je taken en je werk, hoe je communiceert en samenwerkt met patiënten en collega’s en hoe je omgaat met feedback en dat toepast om je eigen functioneren te verbeteren.

    Coördinator: Dr. A.E. Schröder, M.D., Ph.D

  • Leerlijn Interculturalisatie en Diversiteit: omgaan met verschillende culturen en diversiteit

    (medisch expert, communicator, beroepsbeoefenaar, gezondheidsbevorderaar, samenwerker, reflector, organisator, academicus)

    Om goede kwaliteit van zorg te leveren aan een diverse patiëntenpopulatie hebben we artsen nodig die cultureel competent zijn en diversiteitsbewust. Hiermee bedoelen we dat je om kunt gaan met culturele, religieuze of etnische verschillen, maar ook dat je je bewust bent van verschillen in gender en klasse.

    Je leert onder andere over culturele en andere aspecten van diversiteit in relatie tot gezondheidsverschillen en sociale ongelijkheid. Sommige ziekten komen bijvoorbeeld meer voor bij bepaalde groepen mensen. Verder willen we je bewustzijn bijbrengen voor verschillen in de communicatie (zoals sekseverschillen, laaggeletterdheid en culturele verschillen). Om dit te bereiken heb je een open blik nodig en kun je kritisch reflecteren op je eigen aannames, waarden en gewoonten die je hebt bij de interactie met anderen.

    In de bachelor vind je interculturalisatie en diversiteit vooral in practica en studieopdrachten. In de master komt het culturele interview aan bod, en krijg je onderwijs over dit onderwerp tijdens de terugkomdagen en het symposium.

    Coördinator: Mw. Dr. P. Verdonk

  • Leerlijn Academische Vorming: Kennis en wetenschap state of the art

    (medisch expert, academicus) 

    Artsen die zijn opgeleid in VUmc zijn niet alleen expert op medisch gebied. Ze passen hun eigen handelen aan op nieuwe inzichten uit wetenschappelijk onderzoek, ze reflecteren kritisch op hun eigen handelen, en ze zijn zich bewust van maatschappelijke en ethische aspecten van de medische beroepsuitoefening. 

    De leerlijn academische vorming is opgebouwd uit twee componenten:

    1. een Bildungs-component met aandacht voor wetenschapsgeschiedenis, wetenschapsfilosofie- en -ethiek;
    2. de wetenschappelijke bijdrage van de arts door middel van methoden en technieken en klinisch redeneren. 

    Studenten geneeskunde die zijn opgeleid in VUmc zijn niet alleen expert op medisch gebied. Ze begrijpen ook de wetenschappelijke basis van de geneeskunde en passen hun handelen aan op nieuwe inzichten uit dit onderzoek. Ze reflecteren op de maatschappelijke en ethische aspecten van medische wetenschap en beroepsuitoefening.

    De leerlijn academische vorming is opgebouwd uit drie componenten:

    1. het leren uitvoeren van wetenschappelijk onderzoek;
    2. het leren toepassen van wetenschappelijke kennis in de klinische praktijk; 
    3. het leren reflecteren op wetenschap vanuit wetenschapsfilosofie en -geschiedenis.

    Je vindt de onderdelen van academische vorming terug in een aantal cursussen en stages die hieraan geheel gewijd zijn. Het leren uitvoeren van wetenschappelijk onderzoek komt naar voren in Leeronderzoek 1, Leeronderzoek 2, Professionele Ontwikkeling en Wetenschap en Keuze Onderwijs Wetenschap in de bacheloropleiding. Reflectie op wetenschap kom je tegen in de cursussen Arts en patiënt, waarmee de semester in de bachelor worden afgesloten.

    De wetenschappelijke stage komt aan bod in de masteropleiding. Het toepassen van wetenschappelijke kennis vind je terug in het geven van voordrachten, referaten, het schrijven van essays en in het onderwijs klinisch redeneren. 

    Coördinator: Prof. Dr. G. Widdershoven

  • Leerlijn Patiëntveiligheid

    (medisch expert, communicator, organisator, academicus, samenwerker, beroepsbeoefenaar, reflector) 

    Met de leerlijn patiëntveiligheid leer je je proactief op te stellen ten aanzien van patiëntveiligheid. Je leert risico’s herkennen, oorzaken van incidenten analyseren en maakt kennis met manieren om samen met collega’s en patiënten patiëntveiligheid te verhogen. Binnen de leerlijn zijn elf thema’s over patiëntveiligheid opgenomen, gebaseerd op de adviezen van World Health Organization (WHO) en landelijke richtlijnen. Dit zijn 6 algemene thema’s, zoals  bijdragen aan veiligheidscultuur en actief omgaan met incidenten, en 5 specifieke thema’s, zoals infecties minimaliseren en medicatieveiligheid. VUmc heeft hier één extra thema aan toegevoegd, namelijk diagnostische fouten. Je komt het thema patiëntveiligheid in de bacheloropleiding tegen in practica en studieopdrachten en in de masteropleiding bij trainingen.

    Coördinator: Mw. Dr. M. de Bruijne   

  • Leerlijn medische ethiek en recht: Omgaan met ethische en juridische vraagstukken

    (medisch expert, beroepsbeoefenaar, gezondheidsbevorderaar, reflector, samenwerker) 

    Het maken van een goede afweging bij het nemen van beslissingen is één van de taken van een arts. Zo’n afweging vindt plaats binnen ethische en juridische kaders. Binnen de leerlijn medische ethiek en recht willen we je bewust maken van deze ethische en juridische denkkaders en hierop te leren reflecteren en argumenteren. Verschillende thema’s komen aan bod zoals grondslagen van de medische ethiek, goed hulpverlenerschap, vertrouwelijkheid en beroepsgeheim, geestelijke gezondheidszorg en einde van het leven.

    Je vindt het onderwijs over ethiek en recht vooral terug in verschillende practica in de cursussen Arts en patiënt  in de bacheloropleiding. In de master gebruiken we het moreel beraad, een methode om medisch-ethische dilemma’s te bespreken. Dit gebeurt zoveel mogelijk aan de hand van wat jullie zelf meemaken. Voorts zijn er symposia/workshops.

    Coördinator: Mw. Drs. Y. Voskes

  • Leerlijn medische communicatie: Professionele communicatie met patiënten en collega’s

    (medisch expert, communicator, samenwerker, reflector) 

    Als arts heb je veel contact met patiënten, collega’s en andere medewerkers in de gezondheidszorg. Communicatie lijkt vanzelfsprekend, maar onderzoek laat zien dat aandacht voor communicatieve aspecten de efficiëntie en effectiviteit van het geneeskundig proces aanzienlijk kan verbeteren.

    In de bachelorjaren 1 en 2 staat de anamnese centraal, waarbij je zowel aandacht besteedt aan klinisch redeneren als aan communicatie: hoe zorg je voor goed contact met de patiënt waarin alle relevante informatie aan bod kan komen? Daarna zet je in bachelorjaar 2 een volgende stap in het consult: het geven van informatie en het bespreken van de verschillende behandelopties om samen met de patiënt een besluit te nemen. Hoe kun je de patiënt motiveren om bijvoorbeeld af te vallen of te stoppen met roken? In bachelorjaar 3 gaan we nog een stapje verder en oefen je met acteurs verschillende lastige situaties met patiënten en collega’s. Je leert omgaan met emoties en wordt uitgedaagd om onvrede of weerstand bespreekbaar te maken terwijl je de relatie in stand houdt. Hoe kun je bijvoorbeeld ‘nee’ zeggen tegen de patiënt of kritiek uitspreken tegen een collega (student) zonder dat dit ten koste gaat van de relatie?

    In de master wordt de anamnese opnieuw geoefend op een hoger niveau, afgestemd op de eisen van de coschappen. Lastige situaties zijn nu toegespitst op specifieke situaties, bijvoorbeeld over hoe je een fout kunt bespreken met een patiënt.

    Coördinator: Mw. Drs. J. van de Kreeke

  • Leerlijn reflectie: reflecteren op eigen functioneren

    (medisch expert, communicator, reflector) 

    Reflectie op je eigen ervaringen, fouten en successen, idealen en persoonlijke kwaliteiten is essentieel voor je ontwikkeling tot een competente, evenwichtige arts. Reflectie voedt en steunt de overige competenties van de arts.

    Het doel van reflectie is dat je je ontwikkelt tot een kritische beroepsbeoefenaar die in staat is om zijn gedrag bij te sturen, weloverwogen keuzes te maken en verantwoording af te leggen.

    In de bacheloropleiding volg je acht reflectiepractica. In elk van deze practica komt ook minstens één andere competentie aan bod.  In deze practica kijk je terug  op (indrukwekkende) onderwijs ervaringen, zoals het eerste snijzaalpracticum of kijk je vooruit naar op praktijkonderwijs, zoals de praktijkstages zorg en huisartsgeneeskunde. Aan de stages zijn ook schriftelijke reflectieopdrachten gekoppeld.

    In de masteropleiding volg je een aantal intervisiebijeenkomsten in een kleine groep coassistenten. Iedereen brengt eigen ervaringen in, bijvoorbeeld de angst om fouten te maken, maar ook enthousiasme voor het vak en kwaliteiten die daarin tot uiting komen, zoals compassie met de patiënt.

    Coördinator: Mw. Drs. V. Selleger

  • Leerlijn beroepsoriëntatie en beroepskeuze: Carrièreplanning, beroepskeuze en loopbaanoriëntatie

    De opleiding geneeskunde wil je graag adequaat voorbereiden op de toekomstige arbeidsmarkt. Dat doen we ten eerste door een goede opleiding aan te bieden. Ten tweede willen we je voorbereiden op het maken van een beroepskeuze en het verkrijgen van een plek op de arbeidsmarkt. Hiervoor bieden we je voorlichting en training in vaardigheden aan, zodat je als net afgestudeerde arts voldoende bagage meekrijgt om tot een bewuste en passende beroepskeuze te komen.

    Loopbaancoach  
    Voor persoonlijke vragen over beroepskeuze en loopbaanoriëntatie kun je bij de loopbaancoach terecht. Hij kan je verder helpen met het maken van een keuze. 

    Activiteiten
    We organiseren gedurende het jaar verschillende activiteiten om je voor te bereiden. De activiteiten variëren van facultatieve workshops tot aan speeddaten met een specialist. Daarnaast is er ieder jaar aandacht voor je loopbaan in het portfolio dat je bespreekt met je tutor. 

    Het maken van een keuze voor de meest geschikte vervolgopleiding ná het artsexamen is een belangrijke factor voor je toekomst als arts. Met je keuze wil je recht doen aan jouw ideale beeld van de toekomst, op zowel professioneel als persoonlijk vlak. 

    In de opleiding geneeskunde worden verschillende onderwijsvormen op het gebied van beroepskeuze en loopbaanoriëntatie aangeboden. Met deze onderwijsvormen, die op deze pagina worden vermeld, wil VUmc jou ondersteuning bieden bij het maken van een evenwichtige beroepskeuze en trainen in de benodigde vaardigheden om zich verder te ontwikkelen als professional.

    • Workshop Coassistent & Carrière

    De workshop Coassistent & Carrière is bedoeld voor studenten uit alle masterjaren en bestaat uit twee onderdelen: je eigen voorbereiding en een workshop. Om je voor te bereiden krijg je twee weken voor de bijeenkomst een document toegestuurd met opdrachten die je vooraf maakt. Vervolgens worden tijdens de workshop van een halve dag, oefeningen gedaan, discussies gevoerd en worden er filmfragmenten vertoond waarin artsen vertellen over hun keuzeproces. Tijdens de workshop ontvang je de handleiding.           

    • Carrièreavond

    Wil je meer weten over verschillende specialismen, bezoek dan de jaarlijkse carrièreavond van de MFVU. Op deze avond vertellen verschillende specialisten over hun specialisme. Ook kun je een workshop volgen over solliciteren.

    • Workshop: solliciteren voor coassistenten

    Tijdens de symposia van masterjaar 3 krijg je de gelegenheid om aan de workshop ‘solliciteren voor co-assistenten’ deel te nemen. De workshop is specifiek gericht op het vergroten van de kans op een opleidingsplaats. In deze workshop is er aandacht voor vragen als:

    • Hoe vergroot ik mijn kans op een opleidingsplaats?
    • Hoe blijf ik mijzelf tijdens een sollicitatiegesprek? 
    • Hoe bereid ik mij voor op een sollicitatie? 
    • Hoe reageer ik op vragen van de sollicitatiecommissie? 
    • Hoe kan ik mijn motivatie overtuigend verwoorden in mijn brief, CV en het gesprek? 
    • Speeddate de specialist

    Heb je nog geen keuze gemaakt of wil je graag meer horen over een bepaald specialisme, kom dan speeddaten met de specialist. De ‘speeddate de specialist’ bestaat uit vier één op één gesprekken van 10 minuten met een AIOS of specialist van verschillende specialismen en uit verschillende ziekenhuizen. Als je vragen hebt over hoe je in opleiding komt, hoe het leven van een arts-assistent eruit ziet, hoe de vervolgopleiding eruit ziet, dan kun je deze laagdrempelig aan de specialist of AIOS stellen. De avond wordt afgesloten met een hapje en een drankje. De speeddate is bedoeld voor geneeskundestudenten in bachelorjaar 3 en masterstudenten geneeskunde. Meestal vindt de speeddate plaats rond januari/februari. Meer informatie vind je op de website van de Co-Raad

    • Praktische links

    Naast de loopbaancoach kun je terecht bij het Loopbaanbureau van de Koninklijke Nederlandsche Maatschappij tot bevordering der Geneeskunst (KNMG). Deze ondersteunt artsen (in spé) bij het maken van een beroepskeuze. Je kunt hier verschillende workshops voor volgen. KNMG organiseert ook een landelijke carrièrebeurs die je bij kunt wonen.

    Met de arbeidsmarktmonitor laat Medisch Contact elk kwartaal zien hoeveel artsen er zijn en hoe het is gesteld met de vacature. De Arbeidsmarktmonitor berekent voor elke discipline het aantal vacatures per 100 geregistreerde specialisten. De berekening levert een ranglijst op die illustratief is voor de spanning op de arbeidsmarkt per specialisme. 

    Ook de VU biedt ondersteuning bij de beroepskeuze. Zij bieden workshops en een individueel gesprek aan.

    (medisch expert, academicus, beroepsbeoefenaar, reflector) 

    Coördinator: Mw. Drs. K. Reefman

Contact

Heb je vragen? Neem gerust contact op met het Onderwijs Service Centrum van de Faculteit der Geneeskunde.

Bel +31 (0)20 44 48010 (ma t/m vr: 10.00 - 12.30 en 14.00 tot 16.30)

Specifieke vragen?

Stuur een e-mail voor vragen met betrekking tot:
- de Bachelor/Minoren: Bachelor.info.vu@amsterdamumc.nl
- de Master: master.gnk.vu@amsterdamumc.nl
- Internationalisering: International.vu@amsterdamumc.nl