Met de NWO Open competitie - SGW geeft het NWO-domein Sociale en Geesteswetenschappen aan onderzoekers de kans onderzoek te verrichten naar een onderwerp van eigen keuze, zonder thematische randvoorwaarden.
Begrip voor begrijpend lezen
Hoogleraar onderwijskunde Martijn Meeter en educatieve neurowetenschapper Menno van der Schoot krijgen de toekenningen voor hun onderzoeksvoorstel 'Begrip voor begrijpend lezen'.
Begrijpend lezen is een cruciale vaardigheid, sterk voorspellend voor succes in vervolgonderwijs. Steeds meer leerlingen lijken het begrijpend lezen onvoldoende te beheersen. Hier proberen we deze vaardigheid beter te begrijpen, door een totaalmodel te creëren van hoe mensen lezen. We modelleren hiermee hoe begripsprocesses zich uiten in oogbewegingen tijdens het lezen, en in hersenactiviteit. Ook modelleren we de verschillende manieren waarop het begrijpen van een tekst mis kan gaan. Dit levert meer begrip van begrijpend lezen op, en van manieren om deze vaardigheid te verbeteren.
Implicaties voor genderongelijkheid in organisaties
Hoogleraar Evolutionaire psychologie Mark van Vugt (VU) en hoogleraar Bernard Nijstad (RUG) en krijgen de toekenning voor hun onderzoek naar Genderratio en machtsdynamiek in gemengde teams: Implicaties voor genderongelijkheid in organisaties.
Om de invloed van vrouwen in de top van organisaties te vergroten, hebben veel landen, waaronder Nederland, genderquota geïntroduceerd. Maar eigenlijk weten we niet of veranderingen in genderratio (de numerieke verhouding tussen mannen en vrouwen) er werkelijk toe leiden dat vrouwen meer invloed hebben in besluitvorming. Nijstad en Van Vugt onderzoeken deze vraag vanuit een nieuw perspectief waarin zij veronderstellen dat individuen (vrouwen en mannen) op een dynamische manier invloed verwerven door deze op te eisen en toe te kennen. Zij gaan na hoe deze dynamiek doorwerkt in het relatieve aantal promoties van vrouwen versus mannen binnen organisaties.
Aandacht en het juiste moment
Hoogleraar Cognitieve psychologie Jan Theeuwes en cognitief psycholoog Sander Los krijgen de NWO-toekenning voor hun onderzoek naar 'Het leren richten van aandacht naar de juiste plaats op het juiste moment'.
Zonder dat we hiervan bewust zijn, leren we de statistische regelmatigheden die aanwezig zijn in onze omgeving. In willekeurig elke omgeving verschijnen objecten op bepaalde momenten en op bepaalde locaties. Onbewust leren we deze regelmatigheden, en de verworven kennis stuurt vervolgens onze aandacht in toekomstige situaties. Daardoor kunnen we bijvoorbeeld een drukke weg oversteken of een tennisbal terugslaan. Theeuwes en Los onderzoeken hoe dit statistisch leren plaatsvindt, en hoe we in staat zijn om op het juiste moment onze aandacht te richten op de relevante gebeurtenissen in de omgeving.