Hun onderzoek toont aan dat de partnervoorkeuren van mannen en vrouwen niet vaststaan, maar dynamisch zijn en afhankelijk van de mate waarin ze zich onzeker voelen. Wanneer vrouwen zich onzeker voelen, voelen ze zich meer aangetrokken tot mannen met hardere gezichtskenmerken dan die tot gezichten met tedere kenmerken. Bij mannen is het net andersom: zij vallen juist op vrouwen met zachte gezichtskenmerken dan harde. Dit sekseverschil verdwijnt echter wanneer men zich zeker voelt.
Onzekerheid en stereotype genderrollen
Studies over sekseverschillen in partnerkeuze zijn er veel, maar de mate deze afhankelijk zijn van de context, is nog vrijwel niet onderzocht. Van Horen: “We vroegen respondenten een situatie voor te stellen waarin ze zich onzeker (bijvoorbeeld door Covid-19 of door een financiële crisis) of zeker voelden (vertrouwen op goed onderwijs, verzekerd van basisvoorzieningen). Met deze taak maakten we gevoelens over (on)zekerheid tijdelijk toegankelijk. Vervolgens lieten we foto’s van potentiële datingpartners zien. Deze waren via morphing-technieken gemanipuleerd zodat de respondent hetzelfde gezicht te zien kreeg met zachtere of hardere gelaatstrekken. Daarna gaf de respondent aan welke persoon ze het meest aantrekkelijk vonden en of ze daarmee op een date zouden willen gaan.”
Het onderzoek liet daarnaast zien dat mannen en vrouwen zich onder onzekerheid tot een partner met zachte of harde gelaatstrekken aangetrokken voelen omdat deze geassocieerd worden met stereotype genderrollen (verzorgend en beschermend). Dat mensen niet naar zulke stereotype partners op zoek zijn wanneer ze zich zeker voelen, is een bijzonder onderzoeksresultaat. Blijkbaar spelen stereotypen een grotere rol onder onzekerheid, zegt Van Horen. “Stereotypes kunnen helpen om de voorspelbaarheid te vergroten en om meer zekerheid te creëren in een chaotische wereld. Als je kijkt naar de maatschappij dan valt op dat in welvarende samenlevingen met goede sociale voorzieningen de zekerheid groter is, waardoor mensen minder terug hoeven te vallen op de klassieke rolverdelingen tussen mannen en vrouwen.”
Praktische toepasbaarheid
Deze inzichten zijn niet alleen van belang om de partnerkeuze van mensen beter te begrijpen, maar zijn volgens beide consumentenpsychologen ook praktisch toepasbaar. Zo kan het bijvoorbeeld inzicht geven in de wijze waarop kandidaten op datingsites zich in onzekere tijden het beste kunnen profileren. Daarnaast zou een vrouwelijk model met zachtere gelaatstrekken (of een mannelijk model met hardere gelaatstrekken) wellicht beter ingezet kunnen worden in de commercials in crisistijd. Tot slot is het voor beleidsmakers nuttig om te weten dat het wegnemen van onzekerheid zou kunnen helpen om meer gendergelijkheid te creëren.
Lees meer over het onderzoek Unpredicted Love? How uncertainty influences partner preferences (pdf).