Bestralingseffecten in de onderkaak
Tandarts Hannah Dekker deed onderzoek naar de bestralingseffecten in de onderkaak. Mensen met mondkanker krijgen vaak bestraling. Bestraling helpt om de kankercellen te doden. Maar het kan ook problemen geven. Het kan bijvoorbeeld het bot in de kaak beschadigen. Soms sterft bestraald bot af. Het bot heeft dan geen levende cellen meer waardoor het bloot ligt in de mond en ontstoken raakt. Dit heet osteoradionecrose (ORN). Dit gebeurt vaker in de onderkaak dan in de bovenkaak. We weten nog niet precies waarom dit gebeurt.
Opbouwen en afbreken
Dekker onderzocht het bot van bestraalde patiënten. Dat bot was beschikbaar na het plaatsen van implantaten in de onderkaak. Dekker zag verschillende veranderingen in het bestraalde bot. Er zaten bijvoorbeeld minder cellen in het bot, die bot opbouwen en afbreken. Ook waren er minder bloedvaten, vooral minder kleine bloedvaten. En er zaten juist meer vetcellen in het beenmerg. Dit betekent dat de stamcellen anders zijn gaan werken.
Botcellen na bestraling
Sommige van deze veranderingen hangen samen met de hoeveelheid straling. We denken dat ORN ontstaat doordat de verschillende botcellen na bestraling anders 'met elkaar praten'. Hierdoor wordt het bot broos en kan het minder goed herstellen. Dit vergroot de kans op infectie en necrose, vooral als ook het weefsel eromheen beschadigd is. Deze nieuwe kennis helpt ons om ORN beter te begrijpen. En het kan ons helpen om betere manieren te vinden om ORN te voorkomen en te behandelen.
Meer informatie over het proefschrift